Hukuki.NET

T.C.
Y A R G I T A Y
13. Hukuk Dairesi
E. 1997/2055
K. 1997/2616
T. 27.3.1997

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
BANKA KREDİSİ İLE DAİRE SATIŞI
BANKANIN SORUMLULUĞU
KENDİLİĞİNDEN TEMERRÜT
KİRA TAZMİNATI
 
KARAR ÖZETİ: Banka kredisi ile daire alımlarında, dairenin geç veya bazı noksanlıklarla teslim edilmesi nedeniyle açılan davalarda, satış sözleşmesinde taraf olmayan banka hakkında, taraf sıfatı yokluğundan dolayı davanın reddi gerekirken, tazminattan sorumlu tutulması doğru değildir.
 
Teslim tarihinin kesin olarak belirlenemediği durumlarda, satıcı, inşaatın durmasından dolayı, edimini, şimdilik yerine getiremeyeceğini yazılı olarak bildirmekle, kendiliğinden temerrüte düşmüş olacağından, kira yoksunluğu tazminatı temerrüt sonrası için istenebilir.
(818s. BK. m. 106, 107/1, 483, 485, 487)
(3182 s. Bankalar K. m. 44)
 
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
 
Davacı; davalılardan Emlak Konut A.Ş.'nin yaptığı ve Emlak Bankası A.Ş.'nin satışına aracılık ettiği daireyi satın aldığını, bu amaçla ayrıca Emlak Bankası A.Ş. ile kredi sözleşmesi imzaladığını, sözleşme konusu inşa olunacak dairenin 27.12.1992 tarihinde teslim edileceğinin bildirildiği, kendisi tarafından sözleşmeden doğan edimlerinin tümünün ifa edildiğini, tahsis edilen konut kredisinin davalı bankaya ödendiğini, ancak taşınmazın bugüne kadar teslim edilmediğini öne sürerek, dairenin teslim tarihi olan 27.12.1992 tarihinden sonraki süre esas alınarak fazlaya ilişkin dava ve sair bilcümle hakları saklı kalmak koşulu ile 1993 senesi Ocak ayı için 5.000.000 TL., 1994 senesi Ocak ayı için 10.000.000 TL., 1995 senesi Ocak ayı için 20.000.000 TL. olmak üzere toplam 35.000.000 TL. tazminat alacağının işlemiş ve işleyecek banka reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
 
Davalılardan Emlak Konut A.Ş.; davacıya kesin ve belirli bir teslim günü taahhüd edilmediğini, davacı tarafından kendisinin mütemerrid kalınmadığını, akde aykırı bir davranış içinde bulunmadıklarını, diğer davalı Emlak Bankası A.Ş: davacı ile banka arasındaki hukuki ilişkinin sadece kredi sözleşmesi olduğunu gayrimenkul satışında taraf olmadıklarını, bankanın kredi tahsisi dışında konut satış ve teslimi ile ilgili hiç bir borç yükümlülüğü ve taahhüdünün bulunmadığını, kendilerine husumet düşmeyeceğini savunmuşlar, davanın reddini dilemişlerdir.
 
Mahkemece; 21.600.000 TL.'nın dava tarihinden itibaren %61 ve değişen oranlarda kademeli olarak reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerinin reddine karar verilmiştir.
 
Hüküm, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
 
1- Davalılardan Emlak Bankası A.Ş.'nin temyiz itirazlarının incelenmesinde, gayrimenkul satışında taraf olan satıcı ve malik sıfatıyla Emlak Konut A.Ş.'dir. Emlak Konut A.Ş., T.Emlak Bankası A.Ş.'nin bir "bağlı ortaklığı" olup, ayrı tüzel kişiliğe haizdir. Davacı ve diğer davalı Türkiye Emlak Bankası A.Ş. arasındaki hukuki ilişki sadece "kredi sözleşmesidir. Bankanın kredi tahsisi dışında konut satış ve teslimi ile ilgili hiç bir borç ve yükümlülüğü ve taahhüdünün bulunmadığı toplanan delillerden anlaşılmaktadır. Bu durumda, satış sözleşmesinde taraf olmayan davalı Emlak Bankası A.Ş. hakkında taraf. sıfatı yoksunluğu nedeni ile davanın reddi gerekirken, yazılı şekilde bu davalı hakkında da sorumluluk kararı verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
 
2- Davalılardan Emlak Konut A.Ş.'nin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
 
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
 
3- Davacı ile davalı Emlak Konut A.Ş.'nin arasındaki satış ilişkisinde, davacının satın aldığı taşınmazın 27.12.1992 tarihinde teslim edileceğine dair davalı tarafından yapılmış yazılı bir taahhüt yoktur. Davacı bu iddiasını yasal delillerle ispatlıyamamıştır. Mahkeme kararına esas alınan bilirkişi raporunda; davalılardan Emlak Konut A.Ş.'nin davacıya gönderdiği 8.6.1993 tarihli yazı ve ek yazıya göre; inşaatın durduğu, edimini şimdilik ifa edemiyeceğini bildirdiği, bu beyanları ile davalının kendiliğinden temerrüde düştüğünü, davacının ayrıca ihtar çekmesine gerek olmadığını, davacının da aynen ifada direndiğine göre 1993 yılı Ocak ayı için 3.500.000 TL., 1994 yılı Ocak ayı için de 5.600.000 TL., 1995 Ocak ayı için de 12.500.000 TL.; toplam 21.600.000 TL. isteyebileceği belirtilmiş ve bu bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulmuştur. Bilirkişi raporu ve mahkemenin gerekçesi, davacının- davalıyı temerrüde düşürmesi için ihtar çekilmesine gerek olmadığı yönünden doğru olmakla birlikte, kesin teslim tarihi ispat edilemediğinden temerrüdün başlangıcı yönünden yanlıştır. Şöyleki; taşınmaz satışı, karşılıklı taahhütleri havi olan bir akittir. İki taraftan biri mütemerrit olduğu takdirde diğeri borcun ifa edilmesi için münasip bir mehil veya münasip mehilin tayinini hâkimden ister (BK. madde 106). Borçlunun hal ve vaziyetinden bu tedbirlerin tedbirsiz olacağı anlaşılırsa, mehil tayinine lüzum yoktur (BK. madde 107/1). Bu hükümler doğrultusunda maddi olay incelendiğinde, davalı Emlak Konut A.Ş. davacıya yazdığı 8.6.1993 tarihli yazı ve ek yazı ile edimini şimdilik ifa edemiyeceğini belirttiğinden, BK.nun 107/1. maddesi uyarınca davalı kendi beyanıyla temerrüde düşmüş olup kesin teslim tarihi de ispat edilemediğinden, temerrüt tarihinin 8.6.1993 tarihi olduğunun kabulü gerekir. Davacı da, 18.6.1993 tarihli ihtarı ile akdin fesih nedenleri olmadığı için akdin ifası ile birlikte gecikme tazminatını istediğinden, 8.6.1993 tarihinden sonraki süreler yönünden kira yoksunluğu tazminatı isteyebilir. O halde, 1993 yılı Ocak için istenilen. ve bilirkişice 3.500.000 TL. olarak tespit edilen kira yoksunluğu tazminat talebinin reddine, 1994 yılı Ocak ayı için 5.600.000 TL., 1995 Ocak ayı için 12.500.000, toplam 18.100.000 TL.'nın davalı Emlak Konut A.Ş.'den tahsiline karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
 
SONUÇ : 2. bentde açıklanan nedenlerle davalı Emlak Konut A.Ş.'nin diğer temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın 1. bentde açıklanan nedenle davalı Emlak Bankası A.Ş., 3. bentde açıklanan nedenle davalı Emlak Konut A.Ş. yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 27.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler



YARGITAY KARARLARI :
İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini