 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/1645
Karar No : 1997/1818
Tarih : 10.3.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖZETİ : Kiralayan ile kiracı arasında yapılan "Taşınmazın satılması halinde öncelikle kiracıya yazılı olarak teklif edileceği aksi takdirde teklif edilmeden aksi takdirde teklif edilmeden 3.şahıslara satılması halinde 110.000 DM. Cezai şart ödeneceği "yolundaki sözleşme geçerlidir.
Bu sözleşme mülkiyet hakkının kullanılmasını ve satışı engelleyen bir sözleşme olarak mütalaa edilemez.
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine; yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı kiracı, kiralayan davalıların kiralananı satışa çıkardıkları takdirde, önce kendisine teklif etmeleri gerektiği halde, bu teklifi yapmadan üçüncü kişiye sattıklarını öne sürerek sözleşme ile kararlaştırılan 110.000 markın tahsiline karar ilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında, 15.9.1990 başlangıç tarihli ve 7 yıl süreli kira sözleşmesi düzenlendiği, uyuşmazlık konusu değildir. Anılan sözleşmeye ek olarak yapılan sözleşmenin son bendinde, kira süresi içinde kiralananın satışa çıkartılması halinde, öncelikle yazılı olarak rayiç bedelle kiracıya teklif edileceği , bu aşamada kiralananın üçüncü şahıslara satılması halinde kiralayanın kiracıya 110.000. DM ödeyeceği kabul edilmiştir. Kiralananın henüz kira süresi sona ermeden 4.7.1995 tarihinde üçüncü kişilere satıldığı toplanan delillerden anlaşılmaktadır. Yine davalı kiralayanın ek sözleşmede taahhüt ettiği gibi üçüncü kişilere satıştan önce davacı kiracıya yazılı teklifte bulunmamak suretiyle sözleşmeye aykırı davrandığı da saptanmıştır. Bu durumda davalılar, sözleşmede kararlaştırılan cezai şartı ödemekle yükümlüdürler.
Her ne kadar mahkemece, bu sözleşmenin mülkiyen hakkının kullanılmasını bertaraf edici nitelikte bulunması nedeniyle, geçersiz olduğu kabul edilmiş ise de, sözleşmede kiralayanların satış aktini engelleyen herhangi bir hüküm bulunmaması nedeniyle mahkemenin anılan gerekçesine katılmak mümkün görülmemiştir.
Öyleyse Mahkemece B.K.161/son maddesi de nazara alınarak, kiralayan davalıların, ceza koşuluyla sorumlu tutulmalarına karar verilmesi gerekir. Kanuna aykırı gerekçelerle isteğin reddi bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararırı davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 10.3.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.