 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E. 1996/6444
K. 1996/6658
T. 1.7.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
GÖREV KONUSUNDA KAZANILMIŞ HAK
İŞ SONU TAZMİNATI
KARAR ÖZETİ Görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan, görev konusunda kazanılmış hak doğmaz.
Özelleştirilen veya özelleştirme kapsamında bulunmayan kamu iktisadi teşebbüslerinde, sözleşmeli veya kapsam dışı personel statüsünde çalışanların, kurumlarıyla olan ilişkilerinden doğan uyuşmazlıklara ve iş sonu tazminatı davalarına İdari Yargıda bakılır.
(2247 s. UMK. m. 10/3, 14, 30)
(1475 s. iş K. m. 14)
(5521 s. IMK. m. 1)
(4046 s. OUDK. m. 1, 6, 13, 21, 24)
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı; Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü'nde 20.9.1994 tarihinden emekli olduğu tarihe kadar sözleşmeli statüde çalıştığını, Petrol Ofisi A.Ş. özelleştirme kapsamında olan bir Kamu Kuruluşu olması nedeni ile özlük hakları ile ilgili düzenlemeleri yapmaya Yüksek Planlama Kurulu'nun yetkili olduğunu, anılan Kurul'un 418 sayılı KHK.'nın 40. maddesi uyarınca 2.9.1993 tarih ve 1993/T-56 sayılı aldığı kararla Petrol Ofisi A.Ş.'nin personel yönetmeliğini kabul ettiğini ve 7.10.1993 günlü Resmi Gazete'de yayınladığını, yürürlükte bulunan Yönetmeliğin 116. maddesinde yazılı iş sonu tazminatına ilişkin bölümün şirket tarafından uygulanmadığını ve emeklilik sonucu yapılması zorunlu ödemelerin eksik tahakkuk ettirildiğini, toplam 69.517.000 TL. iş sonu tazminatının emeklilik tarihinden itibaren yürütülecek cari mevduat faizi ile birlikte davalı Petrol Ofisi A.Ş.'den ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davalı Genel Müdürlüğün Teknik İşler Müdürlüğü'nde Uygulama Şube Müdürü olarak görev yapmakta iken emekliye sevkedilen davacının, Personel Yönetmenliği uyarınca "İş sonu tazminatı" ödenmesi için başvurusunun reddedilmesi üzerine, idari işlemin iptali ile 69.517.000 TL. "İşsonu tazrninatı"nın ödetilmesi talebi ile İdare Mahkemesine dava açtığı davalının davaya Adli Yargıda bakılmasına yönelik görev itirazında bulunduğunu, bu talebin reddine davacının itirazı üzerine konunun Uyuşmazlık Mahkemesi'ne intikal ettiği, Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümünün, davaya bakmaya Adli Yargının görevli olduğuna dair 3.7.1995 tarihinde karar aldığını, buna dayanılarak İdare Mahkemesinin görevsizlik kararı verdiği açıklandıktan sonra, KİT personel rejiminin düzenlenmesi ve 233 sayılı KHK.'nın bazı maddelerinin kaldırılmasına dair 399 sayılı KHK.'de yer alan "İş sonu tazminatı"nın 1475 sayılı Yasanın ek 2. maddesinde sözü edilen "Kıdem Tazminatı" niteliğinde bir ödeme olduğu benimsenmiş, 5521 ve 1475 sayılı Kanun Hükümlerince uyuşmazlığın çözümüne İş Mahkemesinin görevli olduğuna karar verilmiştir.
Karar, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Hemen belirtelimki, görev kurallarına aykırılık (mahkemenin görevsiz olması) hüküm kesinleşinceye kadar gerek mahkeme, gerek Yargıtay tarafından kendiliğinden gözetilir ve taraflarca da ileri sürülebilir. Yine görev kuralları kamu düzenine ilişkin olduğundan, görev konusunda taraflar için bir kazanılmış hak doğmaz. Uyuşmazlık Mahkemesi'nin, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesi'nin Kuruluş ve İşleyişi Hakkındaki Yasanın 30. maddesi uyarınca 22.1.1996 gününde, 1995/1 esas, 1996/1 karar sayısı aldığı İİKe kararında; özelleştirilen veya özelleştirme kapsamında bulunmayan kamu iktisadi teşebbüslerinde sözleşmeli ve kapsam dışı personel statüsünde çalışanların kurumlarıyla olan ilişkileri nedeni ild meydana gelen uyuşmazlıkların İdari Yargı yerinde çözümlenmesi kabul edilmiştir.
Davadaki somut olay, Uyuşmazlık Mahkemesi'nin bu İİKe kararına uymaktadır. O nedenle, az yukarıda açıklanan hukuk kuralları altında Yerel Mahkemenin görevsizliğine ilişkin kararı kesinleşmediği için, sözü edilen Uyuşmazlık Mahkemesi'nin bağlayıcı kararı olaya uygulanmalı ve davaya İdare Mahkemesinin görevli olduğu kabul edilmeli ve görevsizlik kararı verilmelidir.
Mahkemece, anılan Uyuşmazlık Mahkemesi kararı gözden kaçırılarak İş Mahkemesinin görevli olduğundan söz edilerek görevsizlik kararı verilmesi, usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ Temyiz olunan Yerel Mahkeme kararının davacı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 1.7.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.