Taraflar arasındaki 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Yasasına aykırılık davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

 

Davacı; 18.9.1995 tarihinde, beden eğitimi derslerinde kullanılmak üzere oğluna, davalından Siperko Marka 44 numaralı ayakkabı satın aldığını, hemen iki gün sonra 20.9.1995 tarihinde, beden eğitimi dersinde ayakkabının altının açıldığını, davalıya götürdüğünde; davalının yenisi ile değiştirmeyip, altını yapıştırıp iade ettiğini, fakat yeniden söküldüğünü, davalıya yine müracaat etmesi üzerine bu defa altının dikişte tutturulduğunu, buna rağmen yeniden sökülüp parçalandığını, yenisinin verilmesi veya bedelin iadesi için davalıya başvurduğunda kovulduğunu, Çankırı Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü'ne 10.11.1995 tarihinde yaptığı girişim sonucunda, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti tarafından ayakkabının aynı marka ve kalitede yenisi ile değiştirilmesine karar verildiğini, davalının bu karara da uymadığını öne sürerek, ayakkabının aynı model ve kalitede yenisi ile değiştirilmesine karar verilmesini istemiştir.

 

Davalı; ayakkabıyı kendisinin davacıya sattığını, iki defa tamir ettiğini savunmuş, davanın reddini dilemiştir.

 

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

 

1- 8.3.1995 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan ve 8.9.1995 tarihinde yürürlüğe giren 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun "Amaç" başlıklı 1. maddesinde; "Bu kanunun amacı, ekonominin gereklerine ve kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ye bu konudaki poUtikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususıarı düzenlemektir" sözlerine yer verildikten hemen sonra, "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Kanun, 1. madde de belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birinin oluşturduğu her türlü hukuki işlemi kapsar" denilerek, anılan Yasanın kapsamı belirlenmiş, 3. maddesinde de; "Bir mal veya hizmeti özel amaçlarla satın alarak nihai olarak kullanan veya tüketen gerçek veya tüzel kişiye tüketici, "kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere tüketiciye mal ve hizmet sunan gerçek veya tüzel kişiye de satıcı" tanımlaması yapılmış, "Ayıplı Mal ve Hizmetler" başlıklı 4. maddesinde ise; "Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma klavuzunda yer alan veya satıcı tarafından vaadedilen veya standardında tesbit edilen nitelik veya niceliğe aykırı olan ya da tahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mal veya hizmetler, ayıplı mal veya ayıplı hizmet olarak açıkça kabul edilmiştir. Yine satılan malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde; tüketici, malı teslim aldığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde bu malları satıcı firmaya geri vererek değiştirilmesini veya ödediği bedelin iadesini veya ayıbın neden olduğu değer kaybının bedelden indirimini ya da ücretsiz olarak tamirini talep edebilir. Tüketici bu taleplerden herhangi birisini tercihte serbesttir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği ,bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür..." hükmüne yer verilmiştir. Ayrıca, "Tüketici Mahkemeleri" başlıklı 23. maddede; "Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak çıkacak her türlü ihtilaflara Tüketici Mahkemelerinde bakılır. Tüketici Mahkemelerinin Yargı Çevresi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca belirlenir. Tüketici Mahkemeleri nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve Bakanlıkça açılacak davalar her türlü resim ve harçtan muaftır. Tüketici Mahkemelerinde görülecek davalar HUMK.nun 7. Babı, dördüncü faslı hükümlerine göre yürütülür" şeklinde görev belirlenmesi de düzenlenmiştir.

 

Aynı Yasanın geçici 1. maddesi hükmü uyarınca, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, 22.6.1995 gün, 437 sayılı Kararı ile, Tüketici Mahkemeleri kuruluncaya kadar, Tüketici Mahkemelerinin görevine giren işlere bakacak mahkemeleri tesbit etmiş ve Adli Teşkilata duyurmuştur.

 

Somut olay değerlendirildiğinde; az yukarıda açıklanan yasa maddelerinin kapsamı içinde düşünülmesi gereken tüketici davacı ile davalı satıcı arasında ayıplı mal satımından kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunduğunun kabulü kaçınılmazdır. Taraflar arasındaki satış ilişkisinin, yasanın yürürlüğe girmesinden sonra kurulmuş olması nedeniyle, uyuşmazlığın Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun Hükümleri çerçevesinde çözümleneceği çok açıktır.

 

Hal böyle olunca, sözü edilen Yasanın 23. maddesi uyarınca davanın Tüketici Mahkemesinde görülmesi gerekir. Görev sorunu mahkemece doğrudan gözetilmelidir. Çankırı İli'nde henüz Tüketici Mahkemesi kurulmadığı için, Tüketici Mahkemesi görevi de Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nca, Çankırı Asliye Hukuk Mahkemesi'ne tevdi edilmiştir. O nedenle mahkemece, bir ara kararı alınarak, Tüketici Mahkemesi sıfatıyla davanın yürütülmesine karar verilmelidir.

 

2- Tüketici tarafından açılan bu dava her türlü harç ve resimden, dolayısıyle yargı harcından muaf olduğu halde, harç alınması da isabetsizdir.

3- 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki kanunun 2214. maddesinde; "Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinin vereceği kararlar Tüketici Mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir" hükmüyle, hakem heyetlerinin alacağı kararların taraflar yönünden kuvvetli bir delil oluşturacağının amaçlandığında kuşku ve duraksamaya yer olmamalıdır. Davacının müracaat ettiği "Çankırı Tüketici Sorunları Hakem Heyeti", taraflar arasındaki soruna ilişkin olarak "Ayakkabının 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 4/2. maddesine göre değiştirilerek, aynı marka ve kalitede yenisi ile değiştirilmesine" karar vermiştir. Davacı davasında, bu karara delil olarak dayanmıştır. Oysa davalı, davaya usulüne uygun olarak cevap vermediği gibi, davacının dayandığı bu delili hüküm ve kuvvetten düşürecek güçte bir başka delil de sunmamış, dahası Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararı ve eki belgeler kendisine okunduğunda, bir diyeceğinin olmadığını da açıkça beyan etmiştir. Bu durumda davacının, davasını ispatladığı kabul edilmelidir. Mahkemece, davada dayanılan maddi olgulara uygulanacak yasa maddelerini bulmak ve uygulamakta ve delillerin takdirinde hataya düşülerek davanın kabulü yerine reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir. Öte yandan, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti kararının gerçek dayanağını teşkil eden Raportör (O.E.) tarafından, 27.11.1995 tarihinde düzenlenen rapor ile mahkemece görevlendirilen bilirkişi görüşleri arasında çok açık çelişki giderilmeksizin sonuca kavuşulması, kabul şekli bakımından bozma nedenidir.

 

SONUÇ Yukarıda 1, 2 ve 3 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle mahkeme kararının temyiz eden davacı yararına (BOZULMASINA) 11.6.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972