Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, 1am-da yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşuldu:

 

Davacı, davalıdan satın aldığı yer için davalıya ödediği 900 Amerikan Dolarının ferağ verilmemesi halinde aynen iadesinin kararlaştırıldığını, ferağ verilmediğinden paranın tahsili için icra takibi yaptığını, ancak takibe haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürerek, 317.349.000 liralık takibe vaki itirazın iptali ile davalının tazminata mahkum edilmesini istemiş kur farkından doğan alacağını saklı tutmuştur. Dava devam ederken birleştirilen dava ile kur farkından zararı 156.915.000 TL.'nın da tahsilini talep etmiştir.

 

Davalı, davanın yetki ve esas yönünden reddini savunmuş; mahkemece, yetki itirazı reddedilerek davanın aynen kabulüne karar verilmiştir.

 

Karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

 

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.

 

2- Borçlar Kanununun 83. maddesine, 3678 sayılı Yasa ile eklenen fıkra ile; 'yabancı para borcunun vadesinde ödenmemesi halinde alacaklı bu borcu vade veya fiili ödeme günündeki rayice göre Türk Parası ile ödenmesini isteyebilir". Aynı Yasanın geçici 1. maddesine göre de; bu ek fıkra hükmü Yasanın yürürlüğe girdiği 23.11.1990 tarihinden önceki ilişkilerden doğan ve halen devam etmekte olan davalara uygulanmayacaktır. Bu durumlarda davacı alacaklının sadece Borçlar Yasasının 105. maddesine dayanarak, munzam zarar talep etme hakkı mevcuttur. Sözü edilen Yasa hükmünün özü ve sözünden açıkça anlaşıldığı üzere, taraflar arasındaki ilişki Yasanın yürürlüğünden önce doğmuş olsa dahi dava, Yasa yürürlüğünden sonra açılmışsa ek fıkra hükmü olaya uygulanacaktır. Diğer bir anlatımla; anılan Yasanın yürürlüğe girdiği 23.11.1990 tarihinden evvel hukuki ilişkinin varlığı ek fıkranın uygulanmasına engel teşkil etmemektedir. Ancak, Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce (23.11.1990) alacaklı dava ikame etmişse 3678 sayılı Yasanın ek fıkra hükmünden yararlanması mümkün değildir. Yasa metninde açıkça belirtildiği şekilde, bu durumda bulunan alacaklıların BK.nun 105. maddesince munzam zararlarının giderilmesini isteme hakları saklı tutulmuştur (Ayrıca bkz. TBMM. 3678 sayılı Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Gerekçeleri, TBMM. 18. Dönem, 31 .11.1989 T., Sayfa: 398).

 

Uyuşmazlık, taraflarca 10.5.1990 tarihinde düzenlenen sözleşmeden kaynaklanmaktadır. İcra takibine 11.4.1994 tarihinde girişilmiş ve dava 27.7.1994 gününde açılmıştır. O nedenle davada, BK.nun 83. maddesine eklenen ek fıkra hükmünün uygulanacağı kaçınılmazdır. Şu durum karşısında, alacaklının yabancı para alacağının ödenmesinde temerrüdü oluşan borçludan yabancı paranın vade veya fiili ödeme günündeki kuru üzerinden Türk Parası olarak isteme yetkisine sahip olduğunun kabulü zorunludur. Somut olayda; davacı, yasanın kendisine tanıdığı tercih hakkını icra takip tarihindeki kur karşılığı Türk Parası olarak kullanmış, dahası takip talepnamesine ihtirazi bir kayıt da koymamıştır. Bu durumda davacı, hasrettiği talebinden dönerek fiili ödeme günündeki kur esasından hareketle talepte bulunamayacağı gibi, BK.nun 105. maddesine dayanarak munzam zarar isteme olanağını da hukuken kaybetmiş sayılır. Bu bağlamda, munzam zarar talebi az yukarıda açıklandığı şekilde 3678 sayılı Yasanın yürürlüğünden önce açılmış ve özellikle ek fıkra hükmünün uygulanması imkanı olmayan durumlarda dinlenebilecektir. Gerçekte de; yasa koyucu bu tarz kabulü ile tarafların hak ve borçlarını bir anlamda dengelemek amacını düşündüğünün kabulü gerekir. Tüm açıklananların ışığı altında ve davada sözü edilen ek fıkra hükmü uygulanmak suretiyle takip tarihindeki kur'un esas alınması gözetildiğinde munzam zarara yönelik davanın reddine sadece itirazın iptaline karar verilmesi gerekir. Mahkemece, yasanın yorumunda ve olaya uygulanmasında hataya düşülerek davanın tümden kabulüne karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.

 

SONUÇ Yukarıda 1. bentde açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan kararın 2. bentde açıklanan nedenle (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 9.5.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972