 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E. 1996/11037
K. 1996/11272
T. 16.12.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DÖVİZE UYGULANACAK FAİZ
TEMİNAT MUAFLIĞI
KARAR ÖZETİ : Döviz alacaklarında, o yabancı para ile açılmış mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır.
Uluslararası sözleşmelerle teminat muafiyeti tanınmışsa, hakimin takdir hakkı söz konusu olamayacağından dava için teminat alınamaz.
(818 s. BK. m. 83)
(3095 s. Faiz K. m. 4/a)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar, harici sözleşme ile davalıdan satın aldıkları evin tapu tescili yapılamadığından, davalıya ödemiş oldukları 94.000 İsviçre Frangı'nın satım tarihinden itibaren Merkez Bankası'nın dövize uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte tahsilini istemişlerdir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 94.000 İsviçre Frangı'nın dava tarihindeki Türk Lirası karşılığı olan 3.653.122.000 TL.'nın dava tarihinden itibaren % 30 faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Hüküm, davacılar tarafından temyiz edilmiştir.
Davacılar, dava dilekçesinde taşınmaz satışına ilişkin olarak, davalıya ödemiş oldukları 94.000 İsviçre Frangı'nın Merkez Bankası'nın dövize uyguladığı en yüksek faiz oranı uygulanarak davalıdan tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Gerçekte de davacıların davalıya 94.000 İsviçre Frangı'nı döviz olarak ödedikleri de sabit ve tartışmasızdır. Satışa konu taşınmazın mülkiyeti davacılar üzerine geçirilemediğine göre, davacılar döviz olarak davalıya ödemiş oldukları 94.000 İsviçre Frangı'nı BK.nun değişik 83. maddesi hükmü uyarınca aynen döviz olarak davalıdan talep hakkına sahiptirler. Bu durumda davacıların, davalıya ödemiş oldukları 94.000 İsviçre Frangı'nın dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/A maddesi hükmüne göre, Merkez Bankası'nın dövize uyguladığı en yüksek faiz oranı üzeriden faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, 94.000 İsviçre Frangı'nın dava tarihindeki Türk Lirası karşılığının % 30 yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
Öte yandan, davacılardan (K.R.), İsviçre vatandaşı, diğer davacı ise Avusturya vatandaşı olup, İsviçre'de ikamet ettikleri anlaşılmaktadır. Gerek İsviçre ile Türkiye arasında, gerekse Avusturya ile Türkiye arasında imzalanmış olan Hukuki ve Ticari Mevatda Müteallik Mütekabil Münasebetlere ve Adli Kararların Tenfizine Ait Mukavelelerin hükümleri uyarınca davada teminat muafiyeti söz konusu olduğu, bu durumda mahkeme hakiminin teminatın alınması veya alınmaması konusunda bir takdir hakkının bulunmadığı gözetilmeden davacılardan açılan bu dava nedeniyle teminat alınması da ayrıca usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarda açıklanan nedenlerle temyiz edilen mahkeme kararının temyiz eden davacılar yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 16.12.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.