 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas No : 1996/10531
Karar No : 1996/10579
Tarih : 28.11.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki iptal davasının yapılan yargılaması onunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı vekili avukat M. Ali Ç... gelmiş diğer taraftan kimse gelmemiş, olduğundan onun yokluğunda duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması
dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştır. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı oto kiralama sözleşmeli ile davalıya ait ticari otobüsü bir yıl süre ile kiraladığını, ayrıca minibüsün kasasını da satın aldığını. 11.000 DM. İle 28.12.1993 tarihine kadar da 40.500.000 TL. ödediği halde davalının kasayı devretmediğini sözleşmeye göre taahhüdünü yerine getirmeyen tarafın karşı tarafa 30.000.000 TL. tazminat ödeyeceğinin kararlaştırıldığını, tüm ödenen paraların iade edilmemesi üzerine yaptığı icra takibine haksız itiraz edildiğini öne sürerek, itirazın iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı sözleşmeyi davacının bozduğunu kasa alımı için 11.000 DM dışında ödeme yapılmadığını savunmuş davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile takibin 340.252.236 TL. üzerinden devamına karar verilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlerle ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalı adına trafikte kayıtlı ticari minibüsün kiralanması ve kira akdi sonunda ticari plaka hariç aracın davacıya satışına ilişkin sözleşmeden kaynaklanmaktadır. O tarihte yürürlükte olan Karayolları Trafik Kanunu'nun 20/d.maddesi hükmüne göre tescilli araçların alım satımına ilişkin sözleşmeler Noterde düzenlemesi gerekir. Bu durumda noterde düzenlenmemiş bulunan araç satımına ilişkin 27.5.1993 tarihli sözleşme hukuken geçersizdir. Taraflar hukuken geçersiz bu sözleşmeye göre ancak haksız ikitisap kurallarınca aldıklarını iade etmekle yükümlüdürler. Davacının bu sözleşmeyle 11.000 DM ödediğinde uyuşmazlık yoktur. Sözleşmede davalı satıcı tarafından bakiye borç için alındığı ifade edilen senetlerden 40.000.000 TL.sının davacı tarafından ödendiği ispat edilememiştir. Senetlerin davalı satıcı tarafından alınmış olması bu senet bedellerinin davacı tarafından ödendiğini göstermez. Gerçekte de borcun söndürüldüğünün kanıtlanması için ödenen senetlerin davacı tarafından ibraz edilmesi veya ödemeye ilişkin bir makbuz ibraz edilmesi gerekir. O halde mahkemece geçersiz satış nedeniyle davacı tarafından ödenen 11 DM.nin takip tarihindeki değeri üzerinden hüküm kurulması ile yetinilmesi gerekirken 40.000.000 TL.nin davacı tarafından ödenmişcesine bu miktarın da tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir. Öte yandan az yukarıda açıklandığı üzere sözleşme hukuken geçersiz olduğundan bunun yaptırımı olarak kararlaştırılan ceza koşulu da geçersizdir. Bu yönün gözden kaçırılması sonucu 30.000.000 TL. cezai şertta da hükmedilmiş olması bozma nedenidir.
SONUÇ : 1. bend gereğince diğer temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine 6.000.000 lira duruşma avukatlık parasının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine 23.11.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.