 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/8525
Karar no : 1995/7958
Tarih : 28.9.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki uyarlama davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
Ü KARAR
Dosyadaki bilgi ve belgelerden Ankara 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1992/774 esas, 1995/231 karar sayılı 3.750.000 TL. sine uyarlandığı bu davanın ise 16.12.1994 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. Kira sözleşmesi 1.12.1986 başlangıç tarihli olup 10 yıl olarak çok uzun sürelidir. Bir akdin uzun süreli olup olmadığının belirlenmesi sözleşmenin başlangıç tarihinden hareket edilerek tesbit edilir. Farklı bir anlatımla kural olarak dava tarihi ile sözleşmenin bitimine 2 yıl gibi bir zaman varken dava açılmıştır. Sözleşmenin işlem temeli çökmüş ve böylece uyarlama koşulları oluşmuş ise davacının bundan kaynaklanan dava açma hakkını önlemek ve ona sözleşmeye bir süre daha katlanması gerekir şeklinde bir kabul yolunu benimsemek hukuk ve adalet duyguları ve hak arama özgürlüğü ilkelerine aykırılık teşkil edeceğinde duraksama olmamalıdır. Dairemizin kökleşmiş içtihatları ard arda kira tesbit davalarında olduğu gibi kira parasının uyarlamasına ilişkin davaların dinlenmeyeceği yolundadır. İlk uyarlama davasından 4 yıl süre geçtikten sonra bu davanın açıldığı çok açıktır. Bu süre uzun bir süredir o nedenle az yukarıda açıklanan dairemizin içtihadı somut olaya uymamaktadır. Hal böyle olunca mahkemece tarafların delil ve karşı delilleri toplanmalı uzman bilirkişilerce aracılığı ile Dairemizin uyarlama davalarına ilişkin ilke ve yöntemleri esas alınarak inceleme yaptırılmalı işlem temelinin çöküp çökmediği uyarlamanın koşullarının oluşup oluşmadığını gösterir gerekçeli dayanakları belirtilmiş Yargıtay denetimine uygun rapor alınmalı hasıl olacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir. Delillerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek eksik inceleme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 28.9.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.