 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/10026
Karar no : 1995/10976
Tarih : 08.12.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Rafine Billur Tuz Sanayi A.Ş.(...) ile Büyükşehir Belediyesi (İzsu Genel Müdürlüğü (...) arasındaki dava hakkında İzmir 1. Asliye Hukuk Hakimliği'nden verilen (...) hükmün Daire'nin 15.6.1995 tarih ve 3633-5900 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR : Davacı, atıksu abonesi olmadıkları halde örneklemeye göre işletmelerine 32.144.800 TL. atıksu bedeli tahakkuk ettirildiğini ve bunun 31.10.1993 tarihine kadar ödenmesi gerektiğini bildirir yazıyı tebliğ ettiğini, bu talebin hukuka aykırı olduğunu, İzsu tarafından davacı şirketin atıksu abonesi olmaya zorlandığın, buna rağmen, abone olmadıklarını, ayrıca tarifeler yönetmeliğinin iptali için dava açtıklarını, davacı işletmenin bulunduğu yerde İzsu kanallarının olmadığını beyan ile muarazanın önlenmesini ve 32.144.800 TL. atıksu bedelinin terkin edilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; Daire tarafından onanmıştır. Davalı tarafından karar düzeltme dilekçesi verilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü Tarifeler Yönetmenliğinin değişik 6/e maddesi uyarınca davalı tarafından davet edilmiş olmasına rağmen davacı ile atıksu abone sözleşmesi yapılmadığının anlaşılmasına, aynı yönetmeliğin 13/1 maddesi gereğince tüketildiği kadar suyu kirleteceğinin tarifede kabul edilmiş bulunmasına, anılan yönetmeliğin 13/3 maddesince davacının ölçer aletini takarak sözü edilen yönetmelik maddelerine uygun hareket ettiğini kanıtlayamamasına, yine aynı tarifeler yönetmeliğinin değişik 13/4-b maddesi uyarınca "İZSU'nun su ve kanalizasyon hizmetlerinden yararlanmamasına rağmensu kullanan ve atıksularına doğrudan veya dolaylı olarak kanala alıcı ortamlara deşarj eden tesis ve işletmelerin özellikleri dikkate alınarak varsa sayaçla ölçülen sarfiyat üzerinden veya çalışan kişi sayısına bağlı olarak hesaplanan su tüketimi üzerinden kullanılmış suları uzaklaştırma bedeli alınır."hükmünün yazılı bulunmasına, böylece davacının atık sularının her türlü alıcı ortama boşaltmasının sonuca etkili görülmemesine, anılan yönetmelik ve tarife hükümlerinin halen yürürlükte bulunup hükümlerine icra etmesine göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı davacıya gönderdiği davaya konu "atıksu bildiriği" ile örneklemeye göre 32.144.800 TL. atıksu bedeli tahakkuk ettirdiğini beldirmekle yetinmiş, örneklemenin nasıl yapıldığı, bedelin hangi yer ve değerler esas alınarak hesaplandığına ilişkin açıklama yapmamış, yargılamada da bu yönde beyan ve bildirimde bulunmamıştır. Davacı tarifeler yönetmeliğne göre davalıdan atıksu bedeli isteme hakkına sahip ise de bu bedelin miktarının dayanak belge ve delilleri ile birlikte yönetmelik ve tarife hükümlerine uygunluğunu da kanıtlamakla yükümlüdür. Mahkemece davalının bu yükümlülüğü üzerinde durulmamış, inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Eksik inceleme ile karar verilemez. Şu durum karşısında öncelikle davalıya, davaya konu ölçümlemeyi hangi esaslara göre yaptığı, buna ilişkin araştırma belge ve dayanaklarının neler olduğu, 32.144.800 TL. bedelin hesabında hangi veri ve değerlerin ne sebeple benimsendiği açıklattırılmalı, dayanak belge ve delilleri istenmeli, gerek ölçümlemenin gerekse bedele ilişkin hesaplamanın yürürlükte olan ve hükmünü icra eden yönetmelik ve tarife hükümlerine uygun olup olmadığını, gerektiğinde konusunda uzman bilirkişi kurulundan alınacak gerekçeli dayanaklarını açık seçik gösterir, Yargıtay denetemine elverişli birraporla saptanmalı ve böylece hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmelidir.
SONUÇ : Mahkemece az yukarıda açıklanan şekilde inceleme ve araştırma yapılmadan yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bu kararın onanması zuhule müstenit bulunduğundan bu karar kaldırılarak mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir. (8.12.1995)