DAVA : Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

 

    KARAR : Davacı kiracı, 1993 yılı kira parasının eksik ödendiğinden bahis ile davalının aleyhine icra takibi yaptığını icra dosyasına 45.390.000 TL. yatırmak zorunda kaldığını oysaki 1993 yılı kira parasını eksiksiz ödemiş olduğunu beyanla boçlu olmadığının tesbitine icra dosyasına yatırdığı bedelin istirdadına % 40 kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.

    Davalı kesinleşen mahkeme kararında uyarlanan kira parasının net kira olduğunu buna göre davacının yaptığı ödemenin eksik bulunduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesine savunmuştur.

    Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

    Davalının, 1.1.1988 başlangıç tarihli 12 yıl süreli kira sözleşmesindeki kira bedelinin değişen koşullara göre tesbiti istemiyle açtığı davanın Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1992/94-1124 sayılı kararıyla 1.1.1992 tarihinden geçerli olmak üzere yıllık 198.000.000 TL.na uyarlandığı ve bu şekliyle kesinleştiği taraflar arasındaki uyuşmazlığın anılan mahkeme kararında belirtilen bu bedelin bürüt veya net olup olmadığında toplandığı iddia savunma ve dosyadaki bilgilerden anlaşılmaktadır.

    193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa göre mal ve hakların kiraya verilmesiyle elde edilen gelirlerden alınması gereken gelir vergisinin mükellefi kiraya veren olup kiracı ise yasada yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden belirli oranda ve kiraya verenin gelir vergisine mahsuben tevkifat (stopaj) yapmak ve maliyeye yatırmak zorunda bulunan şahıstır. Yasadaki bu düzenleme tarzına göre kira gelirinden ödenmesi gereken verginin kira bedeli içinde olduğunda kuşku duyulmamalıdır.

    Nitekim taraflar yasadaki bu düzenlemenin aksine kira sözleşmesindeki kira bedelinin net kira olduğunu değişik bir anlatımla kira bedeli içinde vergilerin bulunmadığını kararlaştırmışlardır. Ne varki davalı kiralayan kira bedelinin günün değişen koşullarına göre yıllık net 300.000.000 TL. olması için bürüt 379.747.000 TL.na uyarlanması istemiyle dava açmış, bu dava kısmen kabul edilerek yıllık kira 198.000.000 TL.na uyarlanmıştır. Kesinleşen bu kararın gerekçe ve hüküm bölümünde uyarlanan kira parasının bürüt veya net olduğuna dair açıklama bulunmadığına göre bu kararla kira sözleşmesindeki kiranın net olduğuna dair hükmünün değiştirildiğinin ve Gelir Vergisi Yasasındaki düzenlemeye uygun olarak uyarlanan kira parasının bürüt kira olarak saptandığının kabulü gerekir.

    Öte yandan uyarlama dava dosyasında hükme esas alınan bilirkişi kurulunca düzenlenen 30.11.1992 günlü ek raporda tesbit edilen yıllık 198.000.000 TL. bedelin "kira parasının vergi tevkifatı (stopaj) gibi vergilere ilişkin kesintiler gözönünde tutulmaksızın tesbiti zorunlu olur" şeklindeki 3. H.D.nin 21.11.1989 günlü kararına uygun olarak belirlendiği bildirilmiştir. Bu bidirim dahi uyarlanan kira parasının bürüt kira parası olduğunu açıkçı göstermektedir. Mahkemece ek rapordaki açıklamalar ile 3. H.D.nin anılan kararına yanlış anlam verilerek uyarlanan kira parasının net kira parası olduğunun kabul edilmesi dahi dosya içeriğine uygun bulunmamaktadır. Bu durumda mahkemece yapılacak iş 1.1.1992 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yıllık 198.000.000 TL.na uyarlanan kira parasının içindeki karaya verenin mükellef olup kiracının yasal olarak tevkifat yapmak zorunda olduğu vergilerin de bulunduğu benimsenerek 1993 yılı için davalıya ödenmesi gereken net kira parasından dolayı davacının davalıya borçlu olup olmadığının tesbiti ile sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.

    Mahkemece az yukarda açıklanan hususlar gözardı edilip yazılı gerekçelerle davanın reddine karar vermesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirir.

 

    SONUÇ : Açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına (BOZULMASINA), oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972