T.C.YARGITAY13. Hukuk DairesiE. 1992/1478K. 1992/3757T. 21.4.1992
Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

MUACCEL BORÇ
ALACAKLININ İHTARI

ÖZET :Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur.(818 s. BK. m. 101/1)

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalılardan Hüseyin tarafından duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Davacı, 23.11.1988 tarihinde davalılarla kilogramı 700 TL.sından 200-250 ton ham pamuk yağı alımında anlaştıklarını, 3.12.1988-13.3.1989 tarihleri arasında 98.344.911 TL.sı karşılığı 136525 Kg. yağ teslim edildiğini, ancak 127.996.500 TL.sı ödediği için aradaki fark 29.651.599 TL.sı olduğunu öne sürerek fazla ödenen bu miktarın tahsili ile sözleşmenin iptalini istemiştir.

Davalılar yargılamaya gelmemişler ve cevapta vermemişlerdir.

Mahkemece, 23.11.1988 tarihli sözleşmenin feshine; 28.577.415 TL.nın 26.1.1989 tarihinden itibaren yürütülecek % 54 banka ıskonto faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiştir. Hüküm, davalı Hüseyin tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle mümeyyiz davalı Hüseyin'in ticari borca kefil olduğunun anlaşmasına, 23.11.1988 tarihli sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı için gerek asıl borçlu ile kefil arasındaki ilişkilerde teselsül hükmü cari olacağına (TTK. m. 7/Il) bu durumda anılan davalının sorumluluğunun tali nitelikte kabul edilmesinin mümkün bulunmamasına, böylece peşin dava def'inden yararlanamayacağına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2- Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur (BK. m. 101/t). Bu nedenle mahkemenin son para ödeme tarihi olan 26.1.1989 tarihini faiz başlangıcı olarak kabul etmesi usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.

Davacının ihtarnameleri incelenerek buna göre davalının temerrüdünün oluştuğu tarih tespit edilmeli, faiz başlangıcı buna göre tayin edilmelidir.

Ayrıca, dosyada banka iskonto faizinin % 54 olduğu hakkında bu belgeye tesadüf edilmemiştir. Bu husus tespit edilmeden banka iskonto faizinin % 54 olarak kabul edilmesi yanlıştır. Mahkemece, ödeme yerinde ve ödeme zamanında T.C. Merkez Bankası'nca kısa vadeli krediler için öngördüğü reeskont faiz oranı araştırılmalı, sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirir.

SONUÇ: : Davalı Hüseyin'in diğer temyiz itirazlarının birinci bent gereğince reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle kararın anılan davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 21.4.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.