DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Davacı, sıhhi tesisat ve tamir işlerinin yapıldığı dükkanını vekaleten idare etmesi için 1984 yılında davalıya bırakıp Arabistana gittiğini, davalının sahte işlemlerle işyerinin devrini kendi üzerine sağladığını, Türkiye'ye dönüşünde daha elverişsiz yerde ticari potansiyeli daha az olan bir dükkanı kiralamak zorunda kaldığını öne sürerek 450.000 TL. 1984 yılına ait kar payı, 750.000 TL. kazanç kaybı, 1.300.000 TL. yeni dükkanı kiraladığında ödediği devir parası, 1.000.000 TL. manevi tazminat ile ticari iş çevresinin değişmesinden dolayı müşteri kaybından doğan 1.000.000 TL.nın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davacı ile başlangıçta ortak olarak iş kurduklarını daha sonra davacının ortaklığı son vererek dışarı gittiğini, iş yerinin kendisinin ati olduğunu savunmuş davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, 1984 ve 1985 yılı kar payından 497.936.50 TL. ile işyeri değişikliğinde dolayı 1.000.000 TL. gelir kaybının ödetilmesine karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı, delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre ddavalını sairr temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2 - Davacı adına vekaleten işyerini yürüten davalının, daacının imzasını taklit ederek vergi dairesine verdiği dilekçe ile işyerini kapattırdığını, daha sonra kendi adına açarak işletiğini ve bu suretle vekalet görevini kötüne kulanıp hususi evrakta sahtekarlık suçundan İzmir 5. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 1987/465 E., 1988/753 K. sayılı ve 19.12.1988 tarihli kesinleşen hükmü ile mahkum olduğu çok açık bir şekilde belirgindir.

Anılan ceza ilamı hukuk hukimini bağlar (BK. m. 53). Başka bir kanıta gerek olmaksızın davalının vekalet görevini kötüye kulanarak sadakat borcuna aykırı davranıp davacı müvekkilini inancını kötüye kullandığının kabulü gerekir. BK. nun 392. maddesi vekilin, vekaletin ifası dolasıyla aldıklarını müvekkile verme borcunu düzenlemektedir, vekil vekaletin ifası için müvekkilinden aldığı şeyleri müvekkiline geri vekmekle yükümlüdür.

Müvekkilin alınanların teslimine ilişkin alacağı, ifaya yönelen akdi bir alacaktır. Vergi vekaleti başarı ile ifa edememiş olsa ve kendisine bir özen eksikliği ispat olunmasa dahi, fiilen aldığı ve halen elinde bulunan şeyleri müvekkile vermekle yükümlüdür (Tandoğan, Borçlar Hukuk Özel Borç İlişkileri, cilt: 2, ikinci bası, Ankara-1982, Sh: 308). İşyerini aynen davacıya verilmesi hukuken mümkündür. ayrıca alacaklı davacı aynen ifade hiç bir menfaatı kalmadığını da iddia ve ispat edememiş daha çok başka bir işyerini kendi arzusuyla kiralamıştır. Burada kusurlu imkansızlıktan da sözedilemez. Taraflar arasında az yukarıda açıklanan vekalet ilişkisi içinde davacı, işyerini geri verilmesini talep etmemiş ve ihtiyarıyla başka bir iş yerini kiralamış ve aradan 3 yıl geçtikten sonra kiraladığı iş yerini konumu ve müşteri azlığından dolayı uğradığı zararı istemiştir. Bu durumda, olayda BK.nun 98. maddesinin yollamasıyla 44. maddenin uygulanması düşünülmelidir.

Gerçekten de, BK. m. 44/1'de sadece, zarar görenin zarara razı olması halinde, hakimin ya tazminat miktarını indireceği veya tazminata hiç karar vermeyeceği hükmü yer almıştır.

Bir kişinin kendi hakkından vazgeçmesi hukuk normunun kendisine tanınmış olduğu korumadan vazgeçme anlamına gelip böylece onu yasal korumadan yoksun bırakır (von Tuhr, sh: 419; Becker, Art 41. N. 47; Tandoğan, Türk Mesuliyet Hukuku, Sh: 31).

Zarar görenin, zarara sonradan razı olması (icazet vermesi) tazminatı talep hakkını ortadan kaldırır. Burada doğmuş olan bir haktan vazgeçme veya ibraz söz konusudur. Az yukarıda açıklandığı üzere davacı aynen ifa isteme olanağını bir tarafa bırakarak, kendi ihtarıyla başka yer kiralaması ve 3 yıl kayıtsız kalması, zarara razı olmaya yönelik iradeye delaletenir tutum ve davranış olarak kabul edilmelidir. Bu nedenlerle davacının başka bir işyeri açıp, bu işyerinin davalıya vekaleten teslim edilen işyerine nazaran çevre konusu ve müşteri azlığı itibariyle ileri geldiğini iddia ettiği tazminata ilişkin isteminin reddine karar verilmesi gerekir. Aksi düşüncelerle hukuki dayanaktan yoksun bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle bu nitelikte bir tazminata hükmedilmesi usule ve yasaya aykırıdır, bozma nedenidir.

 

SONUÇ : 1. bentte gösterilen nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarını reddine, ikinci bent uyarınca kararın davalı yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine, 31.5.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972