DAVA : Taraflar arasındaki kira sözleşmesi yapılması davasının yapılan yargılaması sonunda, ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

 

KARAR : Davacı; davalı Bedeliyeye ait dükkanın kiracısı iken yerine yeniden inşa edilecek binadan bir dükkan verilmek kaydıyle aralarında düzenledikleri protokol gereğince tahliye ettiğini ileri sürerek yeniden yapılan dükkanlardan ihtiyati tedbir koydurduğu dükkanın ihalesi için gazete ile ilan olunan muhammen kıymeti yıllık 3.000.000 lira üzerinden davalının kendisiyle kira sözleşmesi yapmasının hüküm altına alınmasına istemiştir.

Davalı; davalının kiralamada öncelik hakkını kullanma süresinin henüz dolmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece; yıllık 3.000.000 lira kira bedeli üzerinden davalının davacı ile kira sözleşmesi yapmasına karar vermiştir.

1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2 - Uyuşmazlık yeniden inşa nedeniyle kiralananın tahliye edilmesinden doğan rüçhan (öncelik) hakkının kullanılmasından kaynaklanmıştır. Dava, yeni inşa edilen binanın zemin katındaki belirtilen dükkana ilişkin olarak davalının ihale için ilan ettiği muhammem kıymet yıllık 3.000.000 lira kira bedeliyle kira sözleşmesi yapılmasına karar verilmesi isteğine ilişkindir. Taraflar arasında mevcut eski kira sözleşmesi, yeniden inşa nedeniyle yerin tahliyesi ile son bulmuştur.

Taraflar arasında kurulmuş 20.3.1979 günlü protokol ile davalı belediye yeni inşa edilecek binada zemin katta bir dükkanı mukavelenin yapılacağı tarihteki kira kanularına göre tayin ve tesbit edilecek kira bedeli üzerinden davacıya kiralamayı kabul etmiştir.

Bu protokolle davacıya sadece 6570 sayılı Yasanın 15. maddesi anlamında bir tercih hakkı tanınmış olmaktadır. Nitekim davacıda dava dilekçesinde 6570 sayılı Yasanın 15. maddesine dayanmıştır. Anılan 15. maddenin II. ve III. fıkraları gereğince 7/ç maddesine dayanılarak tahliye edildikten sonra yeniden inşa edilen taşınmazdaki yeri eski kiracının yeni hali ve yeni kira bedeli ile öncelikle kiralamak hakkı vardır. Eski kiracının tercih hakkı bertaraf edilmedikçe taşınmaz 3 yıl müddetle başkasına kiralanamaz. Davacının dayandığı protokol kira akdinin esaslı unsurlarını içermediğinden, özellikle protokolda ya da kira sözleşmesi yapma vaadi (ön sözleşme) niteliğinde değildir. Öte yandan tahliyeden sonra inşa edilen binada eski kiracı davalıya rayiç durumuna göre Belediye Encümenince takdir edilen 18.432.623 lira kira bedeli karşılığında zemin katta bir dükkanın tahsisine ve kiralanmasına karar verildiği dosyadak bulunan 6.7.1988 ve 12.7.1988 günlü Belediye Encümen kararlarının incelenmesinden anlaşılmaktadır. Ancak yeni dükkanın teklif edilen bedelini davacı kabul etmemiş ve taraflar arasında kira bedeli yönünden bir anlaşma meydana gelmemiştir. BK.nun 248. maddesi hükmü gereğince kira bedeli, kira sözleşmesinin esaslı unsurlarındandır. Olayda davacı, teklif olunan kira bedelini kabul etmediğinden ve uyuşmazlık kira bedelinden çıktığından taraflar arasında yeni bir kira sözleşmesinin kurulduğundan söz edilemez. Teklif olunan yeni kira parasını kabul etmeyen ve kiralamada sadece rüçhan (öncelik) hakkı sahibi olan davacı, bu aşamada 12.7.1988 günlü encümen kararıyla istenen kira parasının fahiş olduğunu ileri sürerek mahkemece davalının kendisi ile daha düşük kira bedeli (ihale için belirlenen muhammen kira bedeli) üzerinden sözleşme yapmasına karar verilmesini isteyemez. Bu nedenlerle Mahkemece istek doğrultusunda ihale için muhammen kira bedeli olarak belirlenen yıllık 3.000.000 lira kira parası üzerinden tarafların kira sözleşmesi yapmalarına karar verilmesi yasaya aykırıdır. Dava reddedilmek üzere kararın bozulması gerekir.

 

SONUÇ : Yukarıda yazılı birinci bent gereğince davalının sair temyiz itirazlarının reddine ve kararın ikinci bentte gösterilen nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine, 8.11.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972