 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1989/1847
K: 1989/3930
T: 06.06.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki kiranın yükseltilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi için de taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, Ziya Gökalp Caddesinde kurulu S.S.K. İşhanının 1. çarşı 26 no.lu dükkanın aylık 352.000 TL. kira bedeli üzerinden 20.11.1984 tarihi itibariyle davalıya kiraya verildiğini, bu kez mukavele hitamı 20.11.1985 tarihinde asgari % 26 oranında kira artışı yapılarak aylık kira bedelinin 443.520 TL. ya yükeltildiğinin 17.10.1985 günü davalıya ihtaren tebliğ edildiğini, davalının ise eski kira bedelinden ödeme yaptığını ileri sürerek, aylık kira bedelinin 20.11.1985 tarihinden itibaren 443.520 TL. ya yükseltilmesini istemiştir.
Davalı, taşınmalar nedeniyle işhanının boşaldığını ve müşterilerin azalmasına neden olduğunu, yürüyen merdivenlerin çalıştırılmadığını, kış mevsiminde çarşıda haa cereyanı bulunduğunu, zeminin kaygan olduğunu, yedek su deposu ve jeneratör olmadığını, mal taşımanı pahalıya mal olduğunu savunarak davanın reddini dilemiş, karşılık dava olarak da aylık kiranın makul bir şekilde indirime tabi tutulmasını istemiştir.
Mahkemece, dava konusu dükkanın açık arttırma sonucu davalıya kiraya verildiği, ancak sonradan yürüyen merdivenlerin çalıştırılmamış olması, merdivan altında çöp kutularının ve arabaların bulunmasının müştereki kapasitesini düşürdüğü ve bu hususların davalı aleyhine olduğu, bu nedenle kira arttırmaya gerek olmadığı, 20.11.1986'da akit süresi son bulacağından dükkanın tahliye edilebileceği gerekçesiyle asıl dava ile karşılık davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2 - Davacı 20.11.1985'ten başlayan yeni kira dönemi için 352.000 TL. olan kira bedelinin % 26 arttırılmasını, karşılık davada da kiracı kiralanandaki noksanlıklar dolayısıyla sözleşmedeki kira bedelinin makul şekilde tenzilini dava etmiştir. Karşılık dava 2.7.1986 tarihinde açıldığına göre kira indirimi talebi bu tarihten itibaren geçerli kabul edilebilir. Kiralananda noksanlar bulunması, bu nedenlerle sözleşmedeki kira bedelinden indirim yapılmasının istenmiş olması kiralayanın kira tesbiti konusunda verilmiş olan Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararlarına ve Yargıtay Özel Daire Kararlarına dayanarak başlayacak yeni dönem için kira parasının arttırılarak tesbitini istemesine engel teşkil etmez. Her iki isteğin hukuki dayanağı ayrıdır. Mahkemece kiralananda eksiklikler bulunduğu gerekçesiyle yeni döneme ilişkin kira tesbiti davasının tahkikat yapılmadan reddi yasaya uygun değildir.
3 - Kiralananın kusurlu durumu dolayısıyla bilirkişi, kira bedelinden % 20 indirim yapılması gerektiğini bildirmiştir. Karşılık davanın açıldığı 2.7.1986 tarihinden dönem sonu olan 20.11.1986 tarihine kadar kira sözleşmesi mevcuttur. Uyuşmazlığın bu yönden mahkemece çözülmesi gerekir. Bu dönem için tesbit edilecek kira bedelinden % 20 indirim yapılmasının kabul edilmemesi de bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda 1. bent gereğince tarafların diğer temiz itirazlarının REDDİNE, kararın 2. bentte yazılı nedenle davacı, 1. bentte yazılı nedenle de davalı yararına BOZULMASINA, 6.6.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.