 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1988/5108
K: 1989/112
T: 17.01.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki kira tesbiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın görevsizlik nedeni ile reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı, davalıların murisi (S.D.)ile kira ilişkisinin kurulduğu 1.5.1975 tarihinden bu yana, kira sözleşmesinin parasal koşulunda edim ve karşı edim arasında oranı esaslı surette sarsan olaylar ve durumlar vukubulduğunu, ekonomik koşullarda aşırı enflasyon, para değerinde önemli ölçüde düşme vs. nedenlerle meydana gelen değişikliğin hak ve nesafet ilkelerini etkilediğini, son yıllarda yörede önemli değişiklikler vukubulduğunu, yeni binalar yapıldığını, bir kısmının restore edildiğini, çevrede imar bakımından önemli gelişmeler olduğunu, kiralanın piyasanın en işlek caddesi üzerinde geniş bir alanı kapsayan mağaza olduğunu, çevrede kira bedellerinde önemli artışlar müşahade olunduğunu ileri sürerek 175.000 TL. olan aylık kiranın 400.000 TL. olarak uyarlama suretiyle tesbitini istemiştir.
Davalılar, davaya bakmanın HUMK.'nun 8 inci maddesi gereğince Sulh Hukuk Mahkemesinin görevinde olduğundan, görevsizlik kararı verilmesini dilemişlerdir.
Mahkemece, davanın kira sözleşmesine dayanarak kira parasının tesbiti davası olduğu, HUMK.'nun 8/II. 1. bendi gereğince davaya bakmanın Sulh Hukuk Mahkemesinin görevinde bulunduğundan bahisle, dava dilekçesinin görevsizlik sebebiyle reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, dava dilekçesinde kira sözleşmesindeki edim ve karşı edim arasında sonradan ortaya çıkan ekonomik koşullar dolayısıyla esaslı fark meydana geldiği, ekonomik şartlarda aşırı enflasyon, para değerinin önemli ölçüde düşmesi nedenleriyle meydana gelen olağanüstü değişiklik, edimin olduğu gibi yerine getirilmesini beklenemez duruma getirdiğini, bu nedenlerle kira bedelinin hakkaniyet ve iyiniyet kurallarına göre yeni duruma uyarlanması gerektiğini öne sürmüş ve kira bedelinin aylık 400.000 TL. olarak tesbitini istemiştir. Dava dilekçesinin bu içeriğinden davanın İçtihadı Birleştirme Kararlarına dayanılarak açılmış bir kira tesbiti davası olmadığı, ekonomik şartlarda aşırı değişiklik nedeniyle kira bedelinin yeni duruma göre uyarlanması davası olduğu anlaşılmaktadır. Olayda aylık kira bedeli miktarı gözönünde bulundurulduğu takdirde davanın Asliye Mahkemesinde görülmesi gerektiği anlaşılmaktadır. O halde mahkemece iddia ve savunma çerçevesinde işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle dava dilekçesinin, Sulh Mahkemesi görevli olduğundan söz edilerek reddedilmesi yasaya uygun değildir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, 17.1.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.