 |
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E: 2003/1687
K: 2003/4549
T: 7.3.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İFLAS MASASINA GİRECEK REHİNLİ MALLAR
- REHİN VEREN 3. KİŞİ HAKKINDA
- TAKİP YAPILMASI
İçtihat Özeti: Müflis borçlunun borcunu temin için 3. kişilerin vermiş olduğu rehinler, borçlu munisin iflas masasına girmez, iflas masasına girecek olan rehinli mallar, mülkiyeti müflise ait olan mallardır. Rehinli alacaklı, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapmadan, alacağın tamamını müflisin iflas masasına yazdırabilir; müflisin masasından adi alacak gibi alacağına düşen hisseyi alır ve alacağı, masadan aldığı bu hisse kadar son bulur. Bundan sonra rehinli alacaklı, kalan alacak kesimi için, müflis aleyhine rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yaparak, 3. kişiye ait rehni sattırıp bedelinden, kalan alacağını alabilir.
(2004 s. İİK. m. 193)
Merci kararının bozulmasını mutazammın 2.12.2002 tarih ve 23440-25651 sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki alacaklı vekilince istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
25.9.2001 tarihinde ipoteğin paraya çevrHmesi yoluyla alacaklı şirketin, borçlu Abdürrezzak ve S... Turizm Ticaret Ltd. Şirketi hakkında takip yaptığı görülmüştür. Borçlu Limited Şirketin 11.4.2001 tarihinde iflasına karar verilmiş ise de, ipotek veren 3. kişi diğer takip borçlusu hakkında herhangi bir iflas hükmü yoktur, iflasın açılması müflis aleyhinde haciz veya rehnin paraya
çevrilmesi yolunda yapılan takiplerle teminat gösterilmesine ilişkin takipleri durdurur, iflas kararının kesinleşmesi ile bu takipler düşer ve de tasfiye müddet ince müflise karşı bu şekilde hiçbir takip yapılamayacağı llK.'nun 193. maddenin açık ve mutlak bir hükmü olup, istisnai bir duruma yer vermemektedir, bu nedenledir ki llK.'nun 193. maddesi gereğince rehnin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takiplere iflastan sonra da takip alacaklıları tarafından iflas masasına karşı devam edileceği tabidir. Ancak, iflas masasına girecek olan rehinli mallar, mülkiyeti müflise ait olan mallardır. Buna karşılık müflis borçlunun borcunu temin için 3. kişilerin vermiş olduğu rehinler borçlu müflisin iflas masasına girmez. Hal böyle olunca da alacaklının 3. kişi-rehin veren hakkında'takip yapması Yasaya uygundur. Rehin alacaklısı rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapmadan alacağın tamamını müflisin iflas masasına yazdırabilir. Bu halde 3. şahsa ait rehinli mal, iflas masası dışında kalır. Rehinli alacaklı müflisin masasından adi bir alacak gibi, alacağına düşen hisseyi alır. Alacağı masadan aldığı bu hisse kadar son bulur. Bundan sonra rehinli alacaklı kalan alacak kesimi için müflis aleyhine rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yaparak 3. kişiye ait rehni sattırıp bedelinden, kalan alacağını alabilir. Bu kurallar ışığında somut olayın incelenmesinde iflas kararı, ipotek veren 3. kişi Abdürrezzak hakkında takip yapılmasını engellemeyeceğinden Merciice anılan borçlu yönünden itirazın kaldırılması isteminin kabulü yerinde olduğu halde Dairemizce bu borçlu hakkında da llK.'nun 193/4 maddesi nedeniyle Mercii kararının bozulmasına karar verilmesi maddi yanılgıya müstenit olup, alacaklı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir. Sonuç: Alacaklı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüyle, 2.12.2002 tarih, 2002/23440-25651 sayılı Dairemiz bozma kararının Gönül S.... Turizm Ticaret Ltd. Şirketine neşren aynı gerekçelerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), diğer borçlu Abdürrezzak yönünden ise anılan Dairemiz bozma kararının kaldırılarak Mercii kararının yukarıda açıklanan nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), 7.3.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.