 |
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E: 2002/2220
K: 2002/3125
T: 14.2.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
2004/m.78,89
KARAR : Borçlu hakkında takibin kesinleşmesinden sonra alacaklının İİK.nun 78. ve müteakip maddeleri gereğince borçlunun hak alacak ve mallar üzerine doğrudan haciz konulmasını isteme hakkı vardır. Öte yandan İİK.nun 89. maddesi gereğince, borçlunun üçüncü şahıs nezdindeki hak ve alacağının haczi içinde anılan madde koşullarında üçüncü şahsa 89/1 ve 2 haciz ihbarı tebliğ suretiyle de üçüncü şahıs nezdindeki borçluya ait hak ve alacağın haczide mümkündür. Her iki halde İİK.nun'da farklı madde ve düzenlemeye bağlanmış sebep ve sonuçları değişiklik arzeder. Örneğin somut olayda gözlendiği gibi alacaklının borçlu şirketin hükmi şahsiyete haiz Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde doğmuş doğacak alacakları üzerine İİK.nun 89/1 haciz ihbarı tebliğini talep etmesi üzerine Milli Eğitim Bakanlığına 17.9.2001 tarihinde 89/1 haciz ihbarnamesi tebliğ olunmuştur. Anılan bakanlığın yasal süresi içersinde ( 24.10.2001 tarihinde ) icra müdürlüğü nezdindeki itirazında borçlunun bakanlık nezdinde hiçbir hak ve alacağı olmadığı belirtilmiştir. Bu aşamadan sonra Milli Eğitim Bakanlığına 89/2 haciz ihbarı çıkarılması mümkün değilse de, daha sonra alacaklının İİK.nun 78. maddesi gereği Milli Eğitim Bakanlığında borçlunun var olduğu belirlenen istihkak haklarına doğrudan doğruya haciz müzekkeresi gönderilmesini istemesinde yasaya uymayan bir cihet yoktur. Milli Eğitim Bakanlığının borçluya ait istihkak var ise haciz gereği işlem yapma, yok ise haczedilecek mal ve hak bulunmadığından herhangi bir şey yapmasına gerek yoktur. Bu durumda İİK.nun 89. maddesinden farklı olarak anılan bakanlığın doğrudan doğruya İİK.nun 78. maddesine göre istenen haciz nedeniyle herhangi bir sorumluluğu doğmamaktadır. Başka bir anlatımla, bakanlık nezdinde kesinleşen haciz konusu bir alacak yoktur.
Ancak haciz konusu paranın varlığı halinde bakanlık para üzerine haciz koymakla yetinmeli, bu hacze ilişkin şikayet hakkı da ( haczedilmezlik şikayeti ) borçluya aittir.
Olayımızda alacaklının Milli Eğitim Bakanlığına istihkak haczi için müzekkere yazılmasını istemesi üzerine, Merciye bu müzekkerenin İİK.nun 89/1.'de belirtilen özelliği taşımadığına ilişkin müşteki bakanlığın şikayetinin dinlenme olanağı yukarıda açıklanan nedenlerle yoktur.
Mericiin; Milli Eğitim Bakanlığı hükmi şahsiyeti olmadığından bahisle, itiraz ile hukuki varlığını yitiren şikayet konusu olmayan 89/1 haciz ihbarnamesinin talep dışında çıkılarak iptaline karar verilmesi doğru değildir.
SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366. ve HUMK.428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 14.2.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.