 |
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E: 2000/6247
K: 2000/7201
T: 2.5.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- BONO
- KEŞİDECİNİN TEMERRÜDÜ
Karar Özeti: Vadesinde ödenmek için ibraz olunup da ödenmeyen bono keşidecisi, TTK.nun 637/11. maddesi gereğince, temerrüt tarihi olan vadeden itibaren faiz ödemekle yükümlüdür.
(6762 s. TTK. m. 592, 620, 624, 637/11, 690)
Mercii kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 12.4.2000 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü.
Lehtar İbrahim, keşideci borçlu Mehmet hakkında 1.1.1997 tanzim ve 15.11.1997 vade tarihli 255.000.000.-TL'lık bono ile ilgili, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapmıştır.
Yasal süresi içersinde borçlu merci nezdinde yapmış olduğu itirazında;
Açık senet verdiğin! tanzim ve vade tarihinin geçmişe dönük yazılarak bu tarihlere göre faizin fahiş istendiği, senet protesto edilmediğinden geçmişe dönük takipte istenilen 504.000.000.-TL. faizi kabul etmediğini, %95 ve aylık %25 talep edilen faiz oranım kabul etmediğini, asıl borca bir itirazları olmadığını açıklamıştır.
Mercii, işlemiş faiz oranına ilişkin itirazın kabulüne, bono vadesinde protesto edilmediğinden bahisle ancak takip tarihinden itibaren faiz talep edebileceği gerekçesi ile borçlunun faize itirazının kabulüne karar vermiştir. Karar alacaklı vekilince temyiz olunmuştur.
TTK.nun 690. maddesi göndermesi ile bonolarda da uygulanması gereken TTK.nun 592. maddesi uyarınca açık bono düzenlenmesi mümkündür. Tamamen doldurulmamış bono tedavüle çıkarken anlaşmalara aykırı olarak doldurulduğu yazılı belge ile kanıtlanmadığı sürece, bono üzerinde yazılı vade, tanzim gibi tarihler gerçekliğini ve varlığını korur.
Muayyen bir günde ödenmek üzere düzenlenen bononun TTK.nun 620. maddesi gereği hamil tarafından ödenmek için keşideciye ibrazı zorunludur. Bononun vadesinde keşideciye ibrazı ile borçlu mütemerrit olur. Bononun anılan Kanun gereği vadesinde ibraz olunmadığı hallerde keşideci borçlu, TTK.nun 624. maddesi gereği masraf ve hasar hamile ait olmak üzere bono bedelini notere tevdi ederek borçtan kurtulur. Bu gereği yerine getirmeyen keşideci borçlunun vadesinde senedin ödenmek üzere ibraz olunmadığını, vadenin gerçeğe aykırı olarak doldurulduğunu merci nezdinde ileri sürmesine yasal olanak yoktur (HGK. 22.3.2000, 200/12-706-181).
Bu açıklamalar ışığında vadesinde ödenmek için ibraz olunup da ödenmeyen bono hamili TTK.nun 637/11. maddesi gereği temerrüt tarihi olan vadeden itibaren faiz istenebileceği düşünülmeksizin merdin yazılı biçimde reeskont faizine ilişkin takibin iptali yerinde görülmemiştir.
Sonuç: Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 2.5.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.