 |
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E. 1992/5835
K. 1992/13683
T. 10.11.1992 Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İHALENİN FESHİ
İKİ YIL ÖNCE TAKDİR EDİLEN BEDEL
ÖZET Satışın; kıymet takdirinin esas alındığı tarihten iki sene sonra yapılması, başlı başına ihalenin fesih sebebi sayılır.
(2004 s. İİK. m. 128/2, 134/5)
Merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki davacı Adnan vekili tarafından istenmesi üzerine, bu işle ilgili dosya mahallinden Daireye 11.5.1992 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
İhalenin feshi talebinde bulunacak kimsenin, somut bir olayda ihalenin feshini isteyebilmesi için bunda hukuki menfaatinin bulunması şarttır. Yani, ihalenin feshini isteyen kişinin, belirgin bir ihalenin feshi sebebine dayanması ve bu yolsuz işlem nedeniyle menfaatinin ihlal edilmiş olması gerekir. Kanun bu hukuki yarar şartını 134/5. maddesinde (ihalenin feshini şikayet yolu ile talep eden ilgili, vaki yolsuzluk neticesinde kendi menfaatlerinin muhtel olduğunu ispata mecburdur) şeklinde ifade etmiştir.
İhale işlemini yürüten icra memuru, taşınmazın gerçek değerini belirledikten sonra, gerek alacaklının ve gerekse borçlunun menfaatlerine en uygun biçimde ihaleyi tamamlamak zorundadır. Kıymet takdiri iki yıldan daha önceki bir tarihte yapılmış ise, bu takdir taşınmazın gerçek değerini yansıtmaz. İİK.nun 128/2. maddesi son cümlesinde yer alan, iki yıl geçmedikçe yeniden kıymet tekdiri istenemeyeceğine ilişkin hüküm, borçlunun mükerrer başvurularını önleme amacına yöneliktir. Kanun koyucu 128. maddenin gerekçesinde bunu yukarıda yazılı olan şekli ile açıklamıştır. Borçlunun, başvuruda bulunmaması veya kıymet takdirine itiraz edip de reddedilmesi, "zarar unsurunun mevcut olması" koşuluyla, iki seneden önceki tarihli takdire göre satış yapılması halinde, bu olgunun ihalenin feshi nedeni yapılmasını engellemez. Taşınmazın gerçek değerini yansıtmayan bir takdiri bedelle (iki yıldan önceki) satışa çıkarılmasında, taşınmaz, tahmini bedelin üstünde dahi satılsa, borçlunun ihalenin feshini istemekte hukuki yararı vardır. Nitekim, Hukuk Genel Kurulu'da 26.2.1992 günlü ve 4-70/130 sayılı kararında, (satışın kıymet takdirinin esas alındığı tarihten iki sene sonra yapılmasının başlı başına ihalenin feshi sebebi sayılacağını) öngören 4. Hukuk Dairesi'nin 1.7.1991 günlü ve 6836/6553 sayılı kararını benimsemiş bulunmaktadır.
Tetkik konusu olayda da iki seneden fazla bir zaman önce taşınmaza takdir edilen kıymet 455.000.000 TL. olup, 370.000.000 TL. bedelle ihale edilmiştir. Zarar unsurunun mevcut olması nedeniyle ve açıklanan gerekçe-ye binaen ihalenin feshine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yazılı nedenlerle İİK.nun 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 10.11.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|