Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2004/4057
K: 2005/599
T: 1.2.2005

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


  • TAHKİM
İçtihat Özeti: HUMK.nun 519. maddesindeki düzenleme, esasen davaya konu uyuşmazlığın, var olan belli bir tahkim sözleşmesinin yada bir sözleşmedeki tahkim şartının kapsamına girip girmediğinin, geçerli yada sahte olup olmadığının yada tahkim veya sözleşmenin geçerli olup olmadığının iddia edilmesi gibi durumları kapsamaktır.
(1086 s. HUMK. m. 516, 519)
Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 8. Ticaret Mahkemesi'nce verilen 4.11.2003 tarih ve 2002/1277-2003/1624 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı şirketin, müvekkiline karşı İstanbul Ticaret Odası tahkim Bürosu'nda, 2000/5 esas sayılı dosya ile tahkim davası açtıklarını, oysa davalı şirket ile müvekkili arasında bir tahkim sözleşmesi olmadığı ve belgedeki tahkime konu anlaşmazlık ile taraflar arasındaki anlaşmazlık konusunun bir ilgisinin bulunmadığını ileri sürerek, bu davanın hakemde görülemeyeceği nedeni ile tahkim başvurusunun geçersizliğinin tespitine ve bu davadaki tüm usul işlemlerinin geçersizliğine ve iptaline karar verilmesi talep ve dava olunmuştur.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının, tahkim hükmü de içeren dava konusu sözleşmenin tarafı olmaması gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, taraflar arasında var olan uyuşmazlığın, tahkimde çözülüp çözülemeyeceğine ilişkin olarak, HUMK'nun 519. maddesi kapsamında tespit istemine ilişkindir.
Davacı T North Communications Inc. anılan tahkim sözleşmesinin
tarafı olmadığını ve esasen aralarındaki uyuşmazlığın da konu itibarıyla tahkim sözleşmesi kapsamında kalmadığını ileri sürmüş, mahkemece, davacının sözleşmenin tarafı olmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
HUMK'nun 519. maddesi hükmü kapsamındaki düzenleme, esasen davaya konu uyuşmazlığın, var olan belli bir tahkim sözleşmesinin, yada bir sözleşmedeki tahkim şartının kapsamına girip girmediğinin, geçerli yada sahte olup olmadığının yada tahkim veya sözleşmenin geçerli olup olmadığının iddia edilmesi gibi durumları kapsamaktadır. (Bkz. Prof. Dr. B.Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, istanbul, 1991, 4.c.4020 sh) Bu örneklerden de anlaşılacağı gibi, HUMK'nun 519. maddesi kapsamında mahkemece çözümleneceği öngörülen hususlar, esasen var olan bir tahkim sözleşmesinin kapsamı, geçerliliği, mevzuata uygunluğu gibi tahkim iradesinin emredici kanun hükümlerine uygun olup olmaması ve tahkim sözleşmesinin yorumlanmasında karşılaşılan sorunlarla ilgilidir.
Davacı T…..North Communications Inc'in davalısı olduğu tahkim kurulundaki davada ileri sürdüğü husumet itirazı, HUMK'nun 519. maddesi kapsamında mahkemece çözümlenecek bir sorun olmayıp, davanın esasının çözümüne ilişkin olduğu için, tahkim sözleşmesi gereği, tahkim kurulunca çözümlenecektir. Buna göre, mahkemece, tarafların tahkim sözleşmesi yapma iradelerine rağmen, uyuşmazlığın özünü ilgilendiren husumet itirazını karara bağlayarak, davayı esastan da sonuçlandıracak nitelikte karar verilmesi doğru değildir.
O halde, mahkemece, davacı T….North Communications Inc'in davalısı olduğu tahkim kurulundaki davada ileri sürdüğü husumet itirazının tahkim kurulunca davanın esası kapsamında çözümleneceği gözetilmelidir.
Öte yandan, mahkemece, davacı T… North Communications Inc'in
her iki davada da ikinci itiraz nedeni olarak ileri sürdüğü, tahkim sözleşmesinin hisse satışından doğan uyuşmazlıkları kapsadığı halde tahkime konu uyuşmazlığın haksız rekabete dayalı tazminat istemi olduğu için, bu uyuşmazlığın tahkimde çözülemeyeceğine ilişkin itirazı, kararın niteliğine göre yanıtsız bırakılmıştır. Bu hususun yukarıdaki açıklamalara göre HUMK'nun 519. maddesi hükmü kapsamında kaldığı açıktır.
Bu durumda mahkemece, davacı şirketin, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, tahkim sözleşmesi kapsamına girmediğine ilişkin itirazı değerlendirilerek, sonucuna göre karar verilmesi, husumet itirazının ise, uyuşmazlığın tahkim sözleşmesi kapsamında kaldığının kabulü halinde davanın esasını çözümleyecek olan tahkim kuruluna bırakılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 1.2.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini