 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2002/4622
K: 2002/8998
T: 14.10.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İZİNSİZ YAYIN BEDELİNİN TAHSİLİ DAVASI
- AKTİF HUSUMET EHLİYETİ
ÖZET: Davacı, dava dışı yabancı kuruluş ile aralarında mevcut ve yürürlükte bulunan lisans sözleşmesine dayandığına, mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve konulan olan hakların, ayrı ayrı gösterilmesi şart olduğuna göre, davacıya, dava dışı bu kuruluşun, dava konusu fotoğrafın, mali hak sahibi olduğunu, dolayısıyla iş hu izinsiz yayın bedelinin tahsili davasını açmak üzere aktif husumet ehliyetinin varlığına dair kanıtlarım sunmak için süre verilmeli; sonucuna göre bir karar verilmelidir.
(1086 s. HUMK. m. 38)
(5846 s. FSEK. m. 52)
Taraflar arasında görülen davada (İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi)nce verilen 27.12.2001 tarih ve 2001/775-364 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tekik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin ABD.'in Dallas Kentinde mukim "The I.... Bank, Inc." unvanlı kuruluşun Türkiye temsilcisi olduğunu, bu kuruluşun mülkiyetinde bulunan fotoğraf dialarım Türkiyede pazarlama ve kiralamaya mühhasıran yetkili olduğunu, H.... Gazetesi'nin 13.2.2000 tarihli sayısında bir dia fotoğrafının izinsiz olarak kullanıldığını, dia yayın bedelinin ödenmesi istemiyle davalı tarafa fatura tebliğ edildiğini, faturayı iade etmeyen davalının yayın bedelini de ödemediğini ileri sürerek, yayın bedeli olan 241.286.772.-TL.nm temerrüt faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı tarafın öncelikle kendisine devredilen hakların ne olduğunu kanıtlaması gerektiğini, istenen bedelin neye göre belirlendiğinin anlaşılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, izinsiz olarak kullanıldığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmayan dialar için istenen 241.286.772.-TL tutarındaki tazminat tutarının makul olduğu gerekçesiyle, 241.286.772.-TL.nın dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1- Davacı vekili, müvekkilinin pazarlama ve kiralamaya münhasıran yetkili olduğu dia fotoğrafının izinsiz olarak davalı tarafından yayınlandığını ileri sürerek, yayın bedelinin tahsilini istemiştir. Davalı vekili ise, davacının kendisine devredilen hakların ne olduğunu ve hangi tarihte devraldığını kanıtlaması gerektiğini, FSEK.'e uygun devrin olmaması halinde davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davacı ile dava dışı The I.... Bank arasında 1.10.1993 tarihinde lisans sözleşmesi imzalanmış olup, halen yürürlüktedir. Davacı bu sözleşme ile, dava dışı The I... Bank'ın mali hak sahibi olduğu fotoğrafların siparişini alma ve çoğaltma hakkına sahip olmuştur. Davacı, The I... Bank'ın hak sahibi olduğu fotoğraflar için bu sözleşmeden doğan hakkını kullanabilecektir. Fotoğraf sanatçısı David, 11.12.1990 tarihli "Fotoğrafın Yayınlanması veya ilanı izni" başlıklı belge ile fotoğraflarının yayınlanması için göstermeye, teşhire, tasarımda kullanılmak üzere David veya onun namına hareket edecek kimseleri yetkili kılmıştır. Anılan belgede The I... Bank'a bir izin verilmesi söz konusu değildir. Ayrıca, davacının kanıt olarak dayandığı katalogda da dava konusu dianın yer almadığı davacı tarafın kabulündedir. Bu hususlar, hükme esas alınan 22.3.2001 tarihli bilirkişi raporunda vurgulanarak, aktif husumet ehliyetinin tartışılmasını mahkemenin takdirine bırakmıştır. FSEK.nun 52. maddesi hükmüne göre, mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve konuları olan hakların ayrı ayrı gösterilmesi şarttır. Davacının da, The I... Bank'ın dava konusu fotoğrafın mali hak sahibi olduğunu kanıtlaması halinde işbu davayı açma hakkı bulunmaktadır. Mahkemece, davalı vekilinin bu savunması üzerinde durularak, aktif husumet ehliyetinin varlığı konusunda kanıtlarını sunması için davacı tarafa süre verilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile davanın esasına girilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir.
2- Bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına (BOZULMASINA), (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 14.10.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.