 |
T.C
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E: 2002/10867
K: 2003/3372
T: 07.04.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- BANKA KREDİ FAİZ ORANLARI
- FAİZ ORANININ BANKACA ARTIRILMASI
- FAİZ ORANININ TEK YANLI ARTIRIMI
- OBJEKTİF İYİNİYET KURALLARI
ÖZETİ: Davalı bankanın kredi faiz oranını tek taraflı olarak artırma yetkisi bulunmaktadır. Ancak, kredi sözleşmesindeki yetkisine dayanarak bankanın, hak etmediği bir yararı sağlaması hukuken mümkün bulunmamaktadır. Davalı bankaca belirlenen faiz oranının makul olup olmadığının tespiti için ise, davalı banka ile aynı sektörde faaliyet gösteren bankaların faiz oranlarının tespiti ve onlarla mukayesesi yapılarak artırılan faiz oranlarının ayrıca objektif iyiniyet kurallarına uygun olduğunun denetlenmesi gerekmektedir.
4721 s. MK/2
Taraflar arasında görülen davada Ankara Asliye 7. Ticaret Mahkemesince verilen 18.07.2002 tarih ve 2001/340 - 2002/388 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Gürkan Gençkaya tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı bankanın kredi ve mevduat müşterisi olan müvekkiline uygulanan faiz oranının % 90'dan % 1200'e çıkarıldığını, bu faiz oranının fahiş olduğunu, aynı dönemde diğer bankaların uyguladığı faiz oranının %
250 olduğunu, ihtirazi kayıt ile ödeme yapmış olduklarını ileri sürerek, fazla ödenen 3.671.000.000.-TL. nın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, genel kredi sözleşmesinin 6-iriaddesine göre faiz oranını tek taraflı olarak artırma hakları bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosyadaki belgelere göre, bankanın faiz oranını tek taraflı olarak artırma hakkının bulunduğu, 2001 yılında gerçekleşen ekonomik kriz nedeniyle Merkez Bankası tarafından uygulanan faiz oranlarında da aşırı derecede yükselme olduğu, buna bağlı olarak bankaların kaynak maliyetlerinin yükselmesinden dolayı kredilerde tek taraflı olarak faiz artırımında bulundukları, davacının serbest iradesi ile sözleşmeyi imzaladığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, genel kredi sözleşmesinde yazılı faiz oranının tek taraflı olarak artırılması nedeniyle, fazla ödenen bedelin faiziyle birlikte istirdadı istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki kredi sözleşmesinin 6. maddesi uyarınca, davalı bankanın kredi faiz oranını tek taraflı olarak artırma yetkisi bulunmaktadır. Ancak, kredi sözleşmesindeki yetkisine dayanarak bankanın, hak etmediği bir yararı sağlaması hukuken münkün bulunmamaktadır. Davalı bankaca belirlenen faiz oranının makul olup olnadığının tespiti için ise, davalı banka ile aynı sektörde faaliyet gösteren bankaarın faiz oranlarının tespiti ve onlarla mukayesesi yapılarak artırılan faiz oraılarının ayrıca objektif iyiniyet kurallarına uygun olduğunun denetlenmesi gerekmektedir. Mahkemece, davalı bankanın sektöründeki ve davalı konumuna yalın olan bankaların dava konusu dönemde uyguladıkları faiz oranlarının tespiti ile bu oranların iyiniyet kurallarına uygun olduğunun belirlenmesi ve sonucuıa göre davacının kabulüne de dikkat edilerek bilirkişi raporu alınması gerekirken, yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğıu görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararır BOZULMASINA, 07.04.2003 ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 07.04.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.