 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2001/7189
K: 2001/10066
T: 21.12.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- GENEL KURUL KARARLARININ İPTAL DAVASI
- AKTİF DAVA EHLİYETİ
ÖZET : İptali istenen genel kurul kurarının yerine getirilmesi, yönetim kurulu ve denetçilerin şahsi sorumluluklarını gerektirir nitelikte bulunmamasına göre, davacının, denetçi sıfatıyla 1163 s. Koop. Kanununun 53/3. maddesine dayanarak açtığı davanın aktif dava ehliyeti (husumet) yönünden reddi gerekir.
(1163 S. Koop.K.m.53/3)
Taraflar arasında görülen davada (Sultanbeyli Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 10.5.2001 tarih ve 2001/122-2001/228 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz-dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalı kooperatifin 10.9.2000 tarihinde yapılan genel kurulunda gündemin 5. maddesinde yönetim ve denetim kurullarının ibra edilmemesine rağmen, 7. madde görüşmeleri sırasında verilen bir teklif üzerine yeniden oylama yapılarak ibra kararı alındığını, ayrıca gündemin 8. maddesi ile de tahmini bütçe için üyelerin ek ödeme yapmasının kararlaştırıldığını, alınan kararların yasa, anasözleşme ve iyiniyet kurallarına aykırı olduğunu ileri sürerek, genel kuru! kararlarının iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının denetçi sıfatı ile dava açabilmesi için alınan kararların uygulanmasının denetçinin kişisel sorumluluğunu doğurması gerektiğini, oysa davacının iptalini istediğini genel kuruldan denetçi seçildiğini ve kararların sorumluluğu gerektirir kararlardan olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davalıya verilen kesin sürede kooperatife ait defter ve belgelerin sunulmadığı, dosyaya sunulan delillere göre de, kooperatif yönetim ve denetim kurulunun ibra edilmemesine rağmen, yöneticilerin sorumluluktan kurtulmak amacıyla dayatma şeklinde başka bir gündem maddesi görüşmelerinde verilen önerge ile ibra kararı aldığı, ek ödeme yükümlülüğü kararında buna bağlı olarak hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, 10.9.2000 tarihli genel kurulda gündemin 7 ve 8. maddelerinde alınan kararların iptaline karar verilmiştir.
Karan, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatifin denetçisi tarafından 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 53/3.maddesine dayanılarak açılmış genel kurul kararlarının iptali istemine ilişkindir.
Anılan yasa hükmüne göre genel kurulda alınan kararların yerine getirilmesi yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin şahsi sorumluluklarını gerektirir nitelikte bulunması durumunda denetçinin dava açma hak ve yetkisi vardır. İptali istenen gene! kurulda gündemin 7. maddesi ile yönetim kurulu ile denetim kurulunun ibrası, 8. maddesi ile de tahmini bütçenin kabulüne karar verilmiştir. Anılan her iki kararın uygulanmasında yönetim ve denetim kurulunun şahsi sorumluluğunu gerektiren kararlardan değildir.
Kaldı ki, genel kurul tutanağının incelenmesinde, yönetim ve denetim kurullarının ibra edilmemesine çoğunlukla karar verilmesinden sonra bir kısım ortakların "ibra"dan maksadın ne olduğunun açıklığa kavuşturulmasını istemesini müteakip, yapılan oylamada, ibranın oybirliği ite kararlaştırıldığı görülmektedir. Öte yandan, bu davayı açan kooperatif denetçilerinden Hasan diğer denetçi tarafından düzenlenen olumlu yöndeki denetçi raporuna muhalefet şerhi koymadığı gibi, genel kurul toplantısında da bu davada da
ileri sürdüğü hususlar bakımından genel kurulu uyarıcı hiçbir açıklama yapmadan 1163 sayılı Yasanın 53/3. maddesine dayanarak, bu davayı açmasıda mümkün değildir.
Bu durumda davanın aktif dava ehliyeti (husumet) yönünden reddedilmesi gerekir iken, yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 21.12.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.