* ULUSLARARASI EŞYA, TAŞIMA SÖZLEŞMESİ

* HAC SEYAHATİNİN ÖZELLİĞİ

* MADDİ - MANEVİ TAZMİNAT

 

Taraflar arasında görülen davada (Bakırköy Asliye 2. Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 9.4.2001 tarih ve 1999/630 - 2001/224 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı ve davalı O... Air Taşımacılık A.Ş. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra ;şm gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, Hac'a gidiş dönüş konusunda davalı P... Tour'un organizasyonu sonrasında diğer davalıya ait uçak ve müvekkilinin 1999 yılında Suudi Arabistan'a gidip döndüğünü, ancak dönüşte muhtelif eşyaların bulunduğu bagajın müvekkiline iade edilmediğini, yakın dost ve arkadaşlarına vermek için getirdiği eşyaların kaybolmasından dolayı davacının manevi huzursuzluk yaşadığını ileri sürerek, şimdilik 250.000.000.-TL maddi, 350.000.000.-TL manevi tazminatın faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı P... Tour Turizm Ltd. Şti. temsilcisi, mali durumu iyi olmayan davacının dönüş ücreti ile yemek-içmek ücretinin kendilerince karışlandığını, kendilerinin kurusu olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Diğer davalı hava yolu şirketi vekili, Sivil Havacılık Kanunu'nun 128. maddesi uyarınca 7 gün içinde ihbarda bulunmayan ve müvekkiline ait yolcu listesinde adı bulunmayan davacının dava hakkı olmadığını, manevi tazminat istenemeyeceğini, maddi tazminat açısından da sınırlı sorumluluk ilkesinin geçerli olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacının Hac dönüşünde davalı şirkete ait uçağa bagaj olarak teslim ettiği bir kısım eşyalarının, varış yerinde davacıya teslim edilmediği, davacının 250.000.000.-TL maddi zararı bulunduğu, manevi tazminat açısından ise MK.nun 24 ve BK.nun 49. maddesinde öngörülen şartların oluşmadığı gerekçesiyle, davalı P... Tour Ltd.Şti. hakkındaki davanın husumet nedeniyle reddine, 250.000.000.-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faiziyle birlikte diğer davalıdan tahsiline, manevi tazminat isteminin ise reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı ve davalı O... Air Taşımacılık A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir.

1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına ve seyahati düzenleyen davalı P... Tour Turizm Ltd.Şti.nin taşımayı kendi edimi olarak değil, bu edimin gerçekleşmesini aracı sıfatı ile üstlenmiş olup, davalı P... Tour Turizm Ltd.Şti.nin taşıyıcı sıfatı bulunmamasına, taşımayı diğer davalı O... Air Taşımacılık A.Ş.nin yerine getirilmiş olmasına göre, mümeyyiz davalı vekilinin (3) numaralı bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2- Davacı, davalı O... Air Taşımacılık A.Ş. tarafından taşınırken kaybolan bagaj nedeniyle uğradığı maddi ve manevi zararın tazminini istemiştir. Davacının bagajı, Hac seyahatinden dönüşü sırasında kaybolmuştur. Seyahatin özelliği dikkate alındığında, bagaj kaybı nedeniyle davacı, getirdiği hediyeleri yakın akraba ve tanıdıklarına armağan edememiş olup, davalı taşıyıcının akde aykırı davranışı sonucu davacının koşulları oluşan BK.nun 49. maddesine göre manevi tazminata hak kazandığının kabulü gerekir. Bu itibarla mahkemece, davacı lehine makul miktarda manevi tazminata hükme-dilmesi gerekirken, davacının bu isteminin reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Öte yandan, mahkemece, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince, davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak, davacı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bu konuda olumlu-olumsuz bir karar verilmemesi de doğru görülmemiş, kararın bu nedenlerle davacı yararına bozulması gerekmiştir.

3- Davalı O... Air Taşımacılık A.Ş. vekilinin temyizine gelince; davalı taşıyıcının sorumlu olduğu tazminat miktarının, taşımanın uluslararası niteliği dikkate alınarak Türkiye'nin de taraf olduğu uluslararası anlaşma hükümleri çerçevesinde belirlenmelidir. Bu konudaki düzenlemeyi teşkil eden Varşo-va/Lahey Protokolü'nü değiştiren 4 sayılı Montreal Protokolü'nün 22. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendinde "Kayıtlı bagaj ve yük taşımasında, paket taşıyıcıya verilirken gönderici, varış yerinde teslim anındaki menfaatine ilişkin özel bir bildirimde bulunmadıkça ve gerekiyorsa ek meblağ ödenmedikçe, taşıyıcının sorumluluğu kilogram başına 250 Frankla sınırlandırılmıştır. Özel bildirimde bulunulması halinde, taşıyıcı bildirilen meblağın göndericinin varış yerinde teslim anındaki gerçek mefaatinden büyük olduğunu ispat etmedikçe, bildirimi yapılan kadar ödeme yapmakla sorumludur." hükmü yer almaktadır. Kaybolan bagaj nedeniyle tazminat miktarı anılan hükme göre belirlendikten sonra, bulunan bu rakamın, aynı maddenin 5. fıkrasında belirtildiği usulde milli paraya çevrilmesi gerekmektedir. Mahkemece, anılan protokol hükümleri gereğince, davacının isteyebileceği tazminat miktarının uzman bilirkişi raporu ile belirlendikten sonra karar verilmesi gerekirken, muhasebeci bilirkişiden alınan ve yeterli olmayan rapora göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Öte yandan, mahkemece, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri gereğince, davanın kabul ve ret oranları dikkate alınarak, davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, bu konuda olumlu-olumsuz bir karar verilmemesi de doğru görülmemiş, kararın bu nedenlerle mümeyyiz davalı yararına bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı ve mümeyyiz davalı vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, hükmün (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı yararına, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı O... Air Taşımacılık A.Ş. yararına (BOZULMASINA), ödedikleri temyiz peşin haçların istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 12.11.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972