 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2001/10899
K: 2002/3256
T: 8.4.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ZAYİ NEDENİYLE POLİÇENİN İPTALİ
- KEÇİDECİ- LEHDARIN DAVA HAKKI
ÖZET : İptali istenen poliçelerde, ayrı bir lehdar bulunmayıp, davacı keşideci policeleri kendi emrine keşide ettiğine, muhatap tarafından poliçe, davadan önce kabul edilmiş olduğuna göre artık keşideci davacının, bu kabul şerhi ile borçlu sıfatı ortadan kalkmış olup tamamen alacaklı hamil, lehdar sıfatını kazanmıştır. O halde poliçeler, lehdar olan davacının elindeyken zayi olmuş bulunduğundan iptal davası açma hakkı vardır.
(6792 s. TTK.m. 669-585)
Hasımsız olarak görülen davada (İstanbul Asliye 7. Ticaret Mahkemesi)nce verilen 3.7.2001 tarih ve 2000/1373-2001/826 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin keşidecisi ve lehdarı olduğu, muhatabı F... Plastik A.Ş. olan T... Bankası tarafından aval verilen :iki adet poliçenin müvekkili şirket zilyetliğinde iken zayi olduğunu ileri sürerek, poliçelerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia ve dosyadaki belgelere göre, poliçenin iptali istemine ilişkin TTKnun 669 vd. maddelere göre iptal davasını hamilin açması gerektiği, davalının keşideci olduğu gerekçesiyle, davanınreddine karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, davacının keşidecisi ve lehdarı olduğu iki adet poliçenin zayi olması nedeniyle poliçelerin iptali istemine ilişkindir.
Ilke olarak TTKnun 669 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan poliçenin zayi nedeniyle iptali davasının hasımsız ve hamil tarafından açılması gerekir. Keşidecinin böyle bir davayı açma hakkı bulunmamaktadır.
Ancak, poliçeler nitelikleri itibariyle farklılık arzetmekle iptali istenen poliçelerin incelenmesi suretiyle sonuca gidilmesi gerekmektedir. TTKnun 585. maddesine göre, poliçenin bizzat keşidecinin emrine yazılı olması mümkündür. Nitekim somut olayda iptali istenen poliçelerde ayrı bir lehdar bulunmayıp, davacı keşideci kendi emrine poliçeleri keşide etmiştir. Dosyada bulunan poliçe fotokopi ve tercümeleri incelendiğinde, muhatap F..... Plastik A.Ş. tarafından poliçe davadan önce kabul edilmiş olmakla, artık davacı keşidecinin bu kabul şerhi ile borçlu sıfatı ortadan kalkmış olup, tamamen alacaklı hamiı, lehdar sıfatını kazanmıştır.
O halde poliçeler lehdar olan davacının elinde iken zayi olmuş. bulunduğundan TTKnun 669 vd. maddelerine dayalı olarak bu davayı açmaya hakkı bulunmakla işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken aksi düşünceler ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 8.4.2002 tarihihde oybirliğiyle karar verildi.