 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2001/10256
K: 2002/1925
T: 5.3.2002
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
6762/m.119
Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 4. Ticaret Mahkemesi'nce verilen 21.5.1999 tarih ve 1997/1154-1999/323 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 5.3.2002 günde davalı avukatları Av.Banu Coşar, Av.İsmet Yılmaz geldiler davacı avukatı tebligata rağmen gelmedi temyiz dilekçesinin süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan tarafların avukatları dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Harun Kara tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin donatanı olduğu M/V L..... gemisinin Rostov-Tekirdağ seferinde davalıya ait 2.705.68 ton ayçiçek tohumu yükünü taşıdığını, davalının yükün bir kısmını çektikten sonra tahliyeyi durdurduğunu ve 6 gün sonra ihtiyati tedbir kararı alındığını, tedbirin davalının talebi ile 600.000-USD teminat ile ve teminat üzerine kaydırıldığını, davalının haksız tedbiri nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını ileri sürerek, 217.165.78-USD'nin tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın olayla ilgisi ve sıfatı olmayan acente tarafından açılamayacağını, yükün hasarlı tahliyesi nedeniyle tedbirin haklı alındığını, işin esası ile ilgili davanın derdest olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia ve savunmaya, toplanan delillere nazaran haksız ihtiyati tedbir nedeniyle zararın tazmini haksız fiil hükümlerine tabi olup, böyle bir davanın acenteye karşı izafeten de olsa açılamayacağı gibi, acentenin de, haksız fiil hükümlerine dayalı olarak donatana izafeten dava açamayacağı, bu itibarla davacı acentenin aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesi ile, aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın REDDİNE karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yukarıda da kısaca özetlendiği gibi dava, davalı tarafından uygulanan ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararın tazminine ilişkindir. Alıcısı davalı olan ayçiçeği tohumu yükü M/V L.... gemisi tarafından taşınmış, tahliye sırasında yükün kısmen hasarlı olduğu iddiası ile ihtiyati tedbir kararı alınarak davalı tarafından infaz edilmiştir. Söz konusu taşıma ilişkisinde Konişmentonun donatan W.... Sea Onega And Shipp.Co adına acentesi T....... Denizcilik A.Ş. tarafından düzenlendiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar, haksız fiil nedeniyle doğan zararın bizzat haksız fiile uğrayınca talep edilmesi ilke olarak doğru ise de, somut olayda, iddia edilen haksız fiil eyleminin taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinden bağımsız ve soyut olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
Taşıma sözleşmesinin kusurlu ifa edildiği iddiası ile ihtiyati tedbir kararı alınmış ve akabinde ihtiyati tedbirin haksız olduğu ileri sürülerek, bu dava açılmıştır. Bu durumda, taşıma sözleşmesine aracılıkta eden acentenin donatana izafeten TTK'nun 119. maddesi gereğince böyle bir dava açmasında isabetsizlik yoktur. Öte yandan, donatana W.... Sea Onega And Shipp Co'nun geniş yetkili genel acentası olan T...... Denizcilik A.Ş.ne yargılama sırasında verdiği 3.11.1998 tarihli yetki belgesinin de mahkemece irdelenmemesi doğru olmamıştır. Bu durumda mahkemece, T..... Denizcilik A.Ş.nin donatanına izafeten açtığı davada işin esasına girilmesi ve elde edilecek sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, taraflar duruşmaya gelmediklerinden duruşma vekillik ücretinin alınmasına mahal olmadığına, 5.3.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.