 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2000/7652
K: 2000/9024
T:20.11.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İŞLEME ESERİN İZİNSİZ YAYINLANMASI
- TAZMİNATIN HESAPLANMASI
Karar Özeti: Davacıya ait işleme eser, onun izni olmadan, davalı tarafça yayınlanan derginin eki olarak dağıtılmış olduğuna göre, davacının uğradığı maddi zararın tesbiti için, kitapların (işleme eserin) promosyon aracı olarak değil de, müstakilen basılmış olsaydı, kaç adet basılıp satılabileceği ve fiyatının ne olacağının bilirkişi kuruluna tesbit ettirilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
(5846 s. FSEK. m. 68)
Taraflar arasındaki davanın (Ankara Asliye 1. Hukuk Mahkemesi) nce görülerek verilen 17.5.2000 tarih ve 2000/173-297. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili tarafından çevirisi yapılan ve davalı A....
Yayıncılık tarafından yayınlanan dört kitabın davalı H..... Gazetecelik A.Ş'nin yayınladığı T...... dergisinin ekinden okuyuculara müvekkilinin izni olmadan dağıtıldığını, davalıların bu eyleminin FSEK.'na aykırı olduğunu ileri sürerek 500.000.000 TL manevi, 100.000.000 TL maddi tazminatın davalılardan tahsilini istemiş, birleştirilen dava ile 4.500.000.000 TL maddi tazminatın davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı H..... Gazetecilik A.Ş vekili, davacının eserleri ücret karşılığında tercüme ettiğini, eser asıl sahibinin A..... Yayıncılık olduğunu , bu nedenle davacının eser üzerinde mali hakkı bulunmadığını, kendilerinin eserleri A.....
Yayıncılıktan olduklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre, bilirkişi raporları doğrultusunda maddi tazminat isteminin kabulü gerektiği, manevi tazminatın koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle, manevi tazminat isteminin reddine, asıl ve birleştirilen davada 1.474.428.750 TL maddi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı H...... Gazetecilik A.Ş vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer tüm itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Ancak, dava davacıya ait işleme eserin onun izni olmadan davalıca yayınlanan derginin eki olarak dağıtılması nedeniyle uğradığı maddi zararın FSEK. nun 68. maddesi gereğince tahsili istemine ilişkindir.
Görüldüğü üzere, davalı davacının çeviri kitaplarını (eserlerini) bağımsız olarak piyasaya arz etmemiştir. Bu kitapları ücretsiz olarak dergi ile birlikte okuyucuya dağıtmıştır. Sözkonusu kitaplar ücretsiz olarak dağıtıldığından ve aslolan kitaplar değil, derginin satışı olduğundan kitapların, derginin ulaştığı net satış sayısı kadar satılabileceği görüşü doğru değildir. Bu durumda mahkemece, içinde yayıncı bilirkişinin de, bulunduğu yeni bir bilirkişi kurulundan rapor alınarak, dava konusu kitapların promosyon aracı olarak değil de, müstakilen basılmış olsaydı kaç adet basılıp satılabileceği ve fiyatının ne olacağının tesbit edilerek oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmek gerekirken, sözkonusu kitapların birlikte dağıtıldığı derginin baskı sayısı esas alınarak yapılan hesaba göre hüküm kurulması doğru görülmemiş ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda (1) no'lu bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) no'lu bentte yazılı nedenlerle, kararın davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 20.11.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.