 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 2000/6197
K: 2000/7241
T: 28.9.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- İPTAL DAVASI ( Kooperatif Genel Kurulunun Hükümet Komiserinin Bulunmaması ve Üyelikten Çıkarma Kararının İki Kez Tebliğ Edilmediği İçin Kurulca Alınan Kararın İptalinin İstenmesi )
- ÜYELİKTEN İHRAÇ ( Kooperatif Üyesinin Üyelikten İhracı Kararının Verilmesi )
- GENEL KURUL KARARLARINA İTİRAZ ( Bu Kararlara Karşı İtiraz Edildiğinde Dava Açılamaması )
- İTİRAZ ( Bu Kararlara Karşı İtiraz Edildiğinde Dava Açılamaması )
- GENEL KURUL KARARLARINA KARŞI DAVA SÜRESİ (Kural Olarak Bir Ay İçinde Dava Açılmasının Gerekmesi)
- ÜYELİKTEN İHRAÇ KARARINA KARŞI DAVA SÜRESİ (Dava Açma Süresinin Üç Ay Olması)
- ÜYELİKTEN İHRAÇ KARARINA KARŞI DAVA SÜRESİNİN BAŞLAMASI ( Genel Kurulun Verdiği Karara Karşı Tebliğ Tarihinden İtibaren Sürenin Başlaması )
- KARARLARA KARŞI DAVA AÇMA SÜRESİNİN BAŞLAMASI ( Genel Kurulun Verdiği Karara Karşı Tebliğ Tarihinden İtibaren Sürenin Başlaması )
1163/m.16,53
DAVA : Taraflar arasındaki davanın Edremit Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek verilen 26.11.1999 tarih ve 1998/781 1999/710 sayılı kararın ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla bazı noksanlıkların ikmali için dosya mahalline gönderilmişti. Bu noksanlıkların giderilerek dosyanın gönderildiği anlaşılmakla,dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin davalı kooperatif üyeliğinden yönetim kurulu kararı ile ihraç edilmesi üzere eşinin vekil sıfatıyla müvekkili adına 28.06.1998 tarihli Genel Kurula katılarak borca itiraz ettiğini, Genel Kurulda borcun 30.08.1998 tarihine kadar ödenmemesi halinde çıkarma işleminin geçerli olacağına karar verildiğini, müvekkilinin 02.09.1998 tarihinde ödeme yapabildiğini, yönetim kurulunun gönderdiği yazı ile 31.08.1998 itibariyle üyeliğin sona erdiğinin müvekkiline tebliğ edildiğini, oysa genel kurul toplantısında hükümet komiseri bulunmadığı için alınan kararın geçersiz olduğunu, dolayısıyla genel kurul kararına dayanan yönetim kurulu kararının da geçersiz duruma düştüğünü, öte yandan müvekkiline daha önce de sadece bir defa ihtarname tebliğ edildiğini ihraç için iki ihtar tebliğinin zorunlu olduğunu ileri sürerek kararın iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın süresinde açılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlar, benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davacının aidatlarını ödemediğinden bahisle 15.05.1998 tarihli yönetim kurul kararı ile üyelikten ihraç edildiği, kararın 16.06.1998 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, davacının bu tarihten itibaren 3 ay içerisinde genel kurula itiraz etmesi yada mahkemede dava açması gerektiği halde sadece eşi aracılığı ile 28.06.1998 tarihli Genel Kurula başvurarak borcun ertelenmesini istediği, Genel Kurulca davacıya 30.08.1998 tarihine kadar süre verilmesine rağmen borcun 02.09.1998 tarihinde ve eksik olarak ödendiği, bu durumda davanın Kooperatifler Kanununun 16 ncı maddesine göre süresinde açılmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, kooperatif üyeliğinden ihraca ilişkin kararın iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, davanın süresinde açılıp açılmadığı noktasında toplanmaktadır.
Yönetim kurulunun aldığı ihraç kararının tebliği üzerine davacı, eşi aracılığı ile Genel Kurula katılarak karara itiraz etmiş, Genel Kurul borcun ödenmesi için süre vermiş, davacı verilen süre içinde de borcunu ödememiştir. Bu hususlarda bir uyuşmazlık yoktur.
Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, Genel Kurula yapılan itiraz üzerine verilen süre atifet mehli olup, borcun ödenmemesi halinde yönetim kurulunun aldığı ihraç kararı geçerliliğini korur. 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 16/3 ncü maddesine göre, yönetim kurulunun çıkarma kararına karşı Genel Kurula itiraz edilmiş ise artık yönetim kurulunun çıkarma kararına karşı iptal davası açılamaz. Ancak Genel Kurulun verdiği karara karşı tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde dava açılmalıdır. Zira, Yasanın aynı maddesinde, itiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkının saklı olduğu hüküm altına alınmıştır. Genel Kurul kararlarına karşı Yasanın 53 ncü maddesindeki 1 aylık dava açma süresinin tek istisnası, üyelik ihraç kararlarına karşı açılacak davalardır ve süre 3 aydır.
Kaldı ki, Genel Kurul zaten verilen süre içinde borcun ödenmemesi halinde ihraç kararının geçerli olacağına karar vermiştir. Genel Kurul kararı 28.06.1998 tarihli olup davacı kararın kendisine 31.08.1998 tarihinde tebliğ edildiğini iddia etmiş ancak tebliğ belgesi dosyada yok ise de 23.09.1998 tarihinde açılan dava, her halükarda süresindedir.
Bu durumda mahkemece, davanın Genel Kurul Kararına karşı ve süresinde açıldığı kabul edilerek davanın esasına girilmek, iddia ve savunma gözönüne alınarak sonuca varılmak gerekirken, dava açma süresinin yönetim kurulu kararının tebliğinden başladığı kabul edilerek davanın süre bakımından reddi, bozmayı gerektirmiştir.
2-Yukarıda açıklanan neden ve şekline göre davacı vekilinin esasa ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle esasa ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 28.09.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
