 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No: 2000/6018
Karar No: 2000/7636
Tarih : 09.10.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın Ankara Asliye l .Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 24.2.2000 tarih ve 1997/734-2000/41 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi Ali Orhan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, taraflar arasında düzenlenen taşıma sözleşmesi gereğince müvekkilce ihraç
edilen emtiaların yurt dışına taşınması işini davalının üstlendiğini, sözleşmede belirlenen taşıma süresini aşan her gün için 500 DM cezai şart ödemesi gerektiğini, davalının geciken günlere ilişkin cezai şart fatura tutarım ödememesi nedeniyle hakkında icra takibi yapıldığını, ancak takibin itiraz nedeniyle durdurduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile %40 inkar tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, emtiaları tam ve eksiksiz ve hasarsız olarak taşındığını, davacının hiçbir çekincesinin olmadığını, gecikmelerin ise taşıma sözleşmesinde belirtilen öngörülemeyen (fors majör) hallerinden olduğunu, davacının sözleşmede belirlenen taşıma ücretini ödemediğinden sözleşmenin haklı olarak müvekkilce feshedildiğini, bu nedenle de davacının talep hakkının düştüğünü, talep edilen miktarın bir kısmının ise sözleşme tarihinden önceki taşımalara ilişkin olduğunu, bu taşımalar için cezai şartın sözkonusu olamayacağını savunarak asıl davarım reddi ile birleşen davada müvekkile ödenmeyen 933.451.412 TL taşıma ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporlarına göre, taraflar arasındaki sözleşmede, taşımada geciken her gün için 500 DM cezai şart öngörüldüğü, yine sözleşmede taşıma ücretinin %70 nin peşin, %30 nün ise malın tesliminden itibaren 10 gün içinde ödenmesinin kararlaştırıldığı, tarafların iki dosya için taleplerinin yerinde olduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Davacı, taşıma sözleşmesinde geciken taşımalar nedeniyle davalının cezai şart ödemesi gerektiğini, davalı ise, cezai şartın BK.nun 158/2.maddesi gereğince istenemeyeceğini, davacıdan %30 navlun ücreti alacağına yönelik karşı davanın kabulünü istemiştir. Mahkemece, her iki dava da kabul edilmiştir.
Davacının, taşıma sözleşmesi tarihinden önceki döneme ilişkin cezai şart alacağı ile, Alman H... firmasının istediği 145.360.730 TL sim isteyemeyeceği bakiye cezai şart alacağının 2.655.250 TL olduğu, ancak davalı-karşı davacının da %30 navlun alacağı bulunduğu, cezai şartta an navlun borcunun indirilmesi sonucunda davacının 1.721.961.833 TL alacağı olduğu hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirlenmiştir. Davacının, navlun borcuna bir itirazı yoktur. İtiraz, takipte istenen miktarın navlun borcu düşüldükten sonra kalan miktar olduğu yönündedir. Mahkemece, davacının bu itirazı değerlendirilmemiş ve tahsilde tekerrür oluşturacak nitelikte her iki davanın da kabulüne karar verilmiştir. O halde, davacının bu yöne ilişkin temyiz itirazının kabulü gerekmiştir.
2-Bozma neden ve şekline göre davalının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda l no lu bentte açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek bulunmadığına, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istekleri halinde temyiz eden taraflar iadesine, 9.10.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.