Taraflar arasında görülen davada Uşak Asliye 2.Hukuk Mahkemesi'nce verilen 13.6.2000

tarih ve 1997/325-2000/411 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı Ahmet vekili

tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Hüseyin Ulus tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkilinin Kazakistan'dan satın aldığı ham derilerin davalılar tarafından

taşındığını; ancak iki ay geç teslim edildiğini, bu yüzden derilerin kısmen evsaf kaybettiği gibi, gecikilen beher gün için yüz ABD Doları hesabıyla cezai şart alacaklarının doğduğunu; ayrıca navlun ücretini fazla alındığını ileri sürerek, 1000 ABD Dolarının iadesini, 12.000 dolar zararlarının tazminini ve 6.000 dolar cezai şartın tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı Ahmet vekili, iddiaların doğru olmadığını, malların sağlam teslim edildiğini

ve davacı ile aralarında yazılı sözleşme bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, toplanan deliller ve yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucuna göre, derilerin

geç teslimden dolayı 6.000 dolar tutarında zarar gördüğü ve ayrıca 6.000 dolar cezai şarta hak

kazandığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, toplam 12.000 ABD Dolarının faiziyle

davalılardan tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, davalı Ahmet vekili temyiz etmiştir.

l-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan

delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre,

davalı Ahmet vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2) Dava taşımadaki gecikmeden doğan zararın ve ayrıca sözleşme ile belirlenen cezai şartın

tazmini istemine ilişkin olup, mahkemece hem cezai şartın, hem de zararın tazminine dair hüküm kurulmuştur.

Taşıyıcının ticari temsilcisi konumundaki sürücü imzalı ve tarafları bağlayan 23.12.1996

tarihli nakliye sözleşmesinin l. maddesinde, emtianın 18 gün içinde varış gümrüğüne ulaşmadığı takdirde taşıyıcıya günlük 100 dolar ceza kesileceği kararlaştırılmıştır. Bu hüküm BK' nun 158/2. maddesinde belirtilen ifaya ekli ceza-i şart niteliğindedir. Bu durumda davacı yük sahibinin, davalı taşıyıcıdan, mallan teslim etme ediminin ifasından sonra, cezai şartın tazminini istemesinde bir yanlışlık yoktur. BK' nun 159/1. madde ve fıkrası uyarınca, hiçbir zarar olmasa bile cezanın tazmininin istenmesi mümkündür. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, uğranılan zararın ceza miktarından fazla olması durumunda, alacaklının borçlunun kusurunu ispat etmesi halinde bu fazlalığı da isteyebileceği öngörülmüştür.

Ancak, cezai şart müspet zararı temsil etmektedir. Somut olaydaki cezai şartın da, gecikmeden doğabilecek zararı karşılamak için sözleşmeye konulduğu açıktır. Bunun doğal

sonucu olarak, davacı alacaklının cezai şart miktarı ile sınırlı zararını ayrıca isteme hakkı

bulunmamaktadır. Bu zararı zaten cezai şart kapsamında karşılanmakta olup, alacaklıya yasa ile tanınan kolaylık, zararın varlığını ve miktarını ispat etme yükümlülüğü ile karşılaşmaksızın maktu olarak tazmin etme imkanı ile sınırlı kalmaktadır. Hatta cezai şart miktarından fazla olan zararın işlenebilmesi dahi, borçlunun kusurunu ispat etme koşuluna bağlı tutularak; BK' nun 96. maddesinde yer alan ve edimini yerine getirmeyen borçlunun kusursuzluğunu ispat etmedikçe bundan doğacak zararı tazmin ile yükümlü olacağına işaret eden genel prensibe göre zorlaştırılmış bulunmaktadır.

Davacının gecikmeden doğan zararı ile cezai şart miktarı mahkemenin kabulüne nazaran, ile

aynı miktar tuttuğuna göre, mahkemece, davacının cezai şart miktarı dışında talepte bulunamayacağı gözetilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde gerçek zarar miktarı olan cezai şartın ayrıca tahsiline imkan tanıyacak şekilde hüküm tesisi yerinde görülmediğinden, kararın bu nedenle davalı Ahmet Ünlü yararına bozulması gerekmiştir.

SONUÇ:Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz

itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle kararın davalı Ahmet Ünlü yararına BOZULMASINA,ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 27.2.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972