 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/9823
Karar no: 2000/2952
Tarih: 11.04.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın İstanbul 7.Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 06.07.1999 tarih ve 1998/919 - 1999/742 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 11.04.2000 günde davacı avukatı Feridun ile davalı şirket müdürü Günhan gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraf avukatı ve davalı şirket müdürü dinlenildikten sonra duruşmalı islerin yoğunluğu ve süre darlığından ölürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Yasar Arslan taralından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra için gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği (IATA) üyesi kargo acentesi olan davalının müvekkiline olan kargo taşıma bedellerini ilgili hesap devrelerinin bitiminden itibaren 30 gün içinde ödemesi gerekirken süresinde ödemediğini, 16-30 Nisan 1997 hesap dönemine ait oluşan (815.694.651.-) lira faiz olacağının tahsili için girişilen icra takibinin davalının haksız itirazı ile durduğunu ilen sürerek, itirazın iptalini ve inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, sunulan kanıtlara ve bilirkişi raporuna dayanılarak, ilgili dönem borcunun Haziran 1997'de ödenmesi gerekirken üç taksit halinde 03.06.1997, 07.08.1997 ve 09.09.1997 tarihlerinde ödendiği, ancak taksitler halinde yapılan ödemeleri kabul eden davacının gecikme faizi konusunda davalı borçluyu herhangi bir biçimde temerrüte düşürmeden bu yolda talepte bulunmasının yerinde olmadığı gerekçesiyle davanın, reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, davalı kargo şirketinin davacı havayolları aracılımı ile yurtdışına gönderdiği kargo bedelinin geç ödendiği iddiasına dayalı hesaplanan gecikme faiz bedelinin tahsili için girişilen icra takibine yönelik itirazın iptali ve icra inkar tazminatının davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacı alacaklının davalı borçludan gecikme faizi talebinde bulunarak yöntemince temerrüde düşürmeden icra takibine girişemeyeceği sonucuna varılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Davada, tarafların her ikisi de Uluslararası Hava Taşıyıcıları Birliği (IATA) üyesi olup, bu birlikçe kabul edilen kurallara tabidirler. IATA Kargo Taşımacılık Kurallarının 1.2. ve 3.maddeleri uyarınca, taşıma ücretlerinin acentece, hava yük senedinin düzenlendiği takvim ayını izleyen 30 gün içerisinde ödenmesi gerekir. Somut çekişme ise, 16-30 Nisan 1997 hesap döneminden kaynaklanmakta olup, bu döneme ilişkin taşıma ücretlerinin ödenmesi gemken son tarihin 31.05.1997 olmasına göre, davalı 01.06.1997 tarihi itibariyle hiçbir ihtara gerek olmaksızın temerrüde düşmüş kabul edilmelidir. Bu bakımdan değinilen kural ve ilkelere uygun olarak üç ayrı taksitle yapılan geç ödeme gözetilerek bilirkişilerce hesaplanan gecikme faizi tutarı üzerinden davanın kısmen kabulü gerekirken, IATA kuralları dikkate alınmadan vs bu kuralların aksine taraflar arasında bir anlaşma veya yerleşmiş uygulama olduğunun savunulmadığı gözetilmeden, genel temerrüt kavramı ilkeleri doğrultusunda yazılı biçimde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, 65.000.000.- Lira duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 11.04.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.