 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/9770
Karar no: 2000/3003
Tarih: 13.04.2000
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın Mersin Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 19.07.1999 tarih ve 1996/595 - 1999/439 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 11.04.2000 günde davacı avukatı Necip ile davalı avukatı Nazan gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Harun Kara taralından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili müvekkilince Almanya'ya ihraç olunan yaş sebze meyve emtiasının taşınmasını üstlenen davalının gerçekleştirdiği taşıma sonunda araçlardaki soğutma tertibatının yetersizliği nedeniyle emtiayı hasarlı olarak ulaştırdığını ileri sürerek, (10.000) DM'nin tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, yükün alıcı tarafından ihtirazi kayıtsız teslim alındığını, süresinde tespit ve ihbar yapılmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia ve savunmaya, toplanan delillere, bilirkişi raporlarına nazaran, yükün alıcısı tarafından çekincesiz olarak teslim alındığını, süresinde yapılmış ve taşıyıcıya bağlar nitelikte hasar tespit ve ihbarı yapılmadığı, bu durumda dava açma hakkı bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davalı tarafından üstlenilen taşıma sırasında taşınan yaş sebze meyve emtiasının hasarlandığı iddiasına dayalı tazminatı istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki yurtdışı taşıma ilişkisinde Türkiye'nin de taraf olduğu CMR hükümlerinin uygulanacağı ihtilafsız olup, TTK.ndaki 781 nci maddeye paralel bir düzenleme içeren CMR.nin 17/2.maddesi hükmü gereğince de, sorumluluktan kurtulma nedenlerini ispat edemeyen taşıyıcının, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim olunduğu tarihe kadar ziya ve hasar ile gecikmeden sorumlu olacağı belirtilmiştir.
Davacı taraf, yükün geç de olsa teslim edildiği, ancak, 03.05.1995 günü teslim edilen yükün aşırı soğutmadan hasarlandığını ileri sürerek, yükle ilgili faturalara, taşıma sözleşmesine ve mahallinde yaptırılan ekspertiz incelemesine dayanmıştır. Davalı taşıyıcı, yükün ihtirazi kayıtsız gönderilen tarafından teslim alındığım belirterek, CMR belgesine delilleri arasında ibraz etmiş olup, her ne kadar, davacı tarafı ibraz edilen CMR belgesi üzerindeki yükün 04.05.1995 tarihinde teslim alınması ile ilgili hususa hemen itiraz etmemiş ise de, bilirkişi raporuna itirazında, teslim hususunun gerçek gönderilene yapılmadığı, teslim edildiği belirtilen firma ve şehir isimlerinin gerçek alıcıya ait bilgiler olmadığını bildirmiştir. Davacının böyle bir itirazı husumete ilişkin olup, iddianın veya delillerin genişletilmesi kapsamında değerlendirilemez. Yükün gerçek alıcıya teslim edildiğini ispat külfeti de davalı taşıyıcıya aittir.
Bu durumda mahkemece, yükün gerçek alıcıya ihtirazi kayıtsız teslim edildiğinin ispatı hususunda davalı tarafa imkan verilmesi, davacının 03.05.1995 günü yaptırdığı ekspertiz incelemesi de dikkate alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, duruşmada vekil ile temsil olunan davacı yararına taktir olunan 65.000.000.- lira vekillik ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde teniyiz edene iadesine, 13.04.2000 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.