 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No: 1999/7981
Karar No: 1999/9704
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın Kavak Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek verilen 19.7.1999 tarih ve 1999/128-1999/227 sayılı kararınYargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi Ahmet Susoy tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü.
Davacı vekili, müvekkilinin Kavak Asliye Hukuk Mahkemesinin kesinleşmiş ilamı gereği icra marifetiyle davalı kooperatife ortak olduğunu, müvekkilinin kooperatif haklarından yararlanmak için kooperatife başvurduğunda, kooperatifin genel kurulun 6.6.1998 günlü genel kurulunda alınan karar gereğince yeni üye alacaklardan 4 milyar TL alınmasına karar verildiğini, bu para yatırılmaksızın ortaklık haklarından yararlanamayacağını kendisine bildirdiğini, söz konusu genel kurul kararının eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi, Kooperatifler Kanunu'nun 32.maddesine de açıkça ters düştüğünü ileri sürerek anılan genel kararının hükümsüzlüğünün tespiti ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava şartları oluşmayan davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlara nazaran, davacının iptalini talep ettiği 6.6.1998 tarihli genel kurul toplantısına ortak olmadığından katılamadığı 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 53.maddesi uyarınca toplantıya katılmayan ortaklar açısından iptal davası açılabilmesi koşullarının toplantıya çağrının usulüne uygun olarak yapılmaması ve gündemin gereği gibi ilan ve tebliğ edilmediği koşullarına bağlı olduğu davacının bu hususların varlığını iddia etmediği gibi, iptal talebinide bu hususlara dayandırmadığı, bu nedenle iptal davası açma hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı vekili davalı kooperatif genel kurulunca alınan yeni ortak olacaklardan 4.000.000.000 TL alınmasına dair kararın eşitsizlik yarattığını ileri sürerek, genel kurul kararının hükümsüzlüğünün tespitini istemiştir. 1163 sayılı Kanunu'nun 23.maddesi ortaklar arasında eşiklik kuralının benimsemiştir. Bu kurala aykırı bir davranış batıl bir işlem olmayıp, ancak iptali kabil bir işlemdir. Bu kural buyurucu olmayıp, düzenleyicidir. Davaya konu genel kurulca alınan kararın ancak iptali kabil bir karar olarak bu şekilde tespiti yapıldıktan sonra, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 53.maddesi uyarınca iptal davası açılabilmesinin koşullarının belirlenmesi gerekir. Anılan hükümle bu hak gerekli koşulların bulunması halinde ortaklara, yönetim kuruluna ve şahsi sorumluluğun gerektirdiği hallerde yönetim kurulu üyeleri ve denetçilere tanınmıştır. Görüldüğü üzere iptali talep olunan genel kurulun yapıldığı tarihte ortak olmayan kimsenin genel kurulun iptalini talep hakkıda bulunmamaktadır. Somut olayda davacının henüz ortak olmadığı bir dönemde alınan kararların iptalini talep etme hakkı bulunmadığından davanın davacının taraf ehliyeti olmadığından bahisle reddi gerekirken, 1163 sayılı Yasanın 53/1 maddesinde yeralan dava açma koşullarının olayda bulunmadığını tespitle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş ise de, sonucu itibariyle doğru olan hükmün HUMK.nun 438/7 maddesi uyarınca yukarıda açıklanan gerekçelerle ve değişik bu gerekçeyle değiştirilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün ONANMASINA, 1.370.000.- lira temyiz ilam harcından peşin harcın mahsubu ile temyiz edenden alınmasına 29.11.999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.