 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/6866
Karar no: 1999/9075
Tarih: 12.11.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- AMBALAJ VE ŞEKLİN TESCİLİ
ÖZET: Ünlü bir yabancı sigara mamülünün ambalajında kullanılan, dikdörtgen biçiminde üst yandan sonra kapaklı, kızıl-kahverengi karışımı olan bu şekil ve özel rengin, bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırdetmeyi sağlayan niteliği taşıdığının, kabulü gerekir.
[KHK. - 556 s. (24.6.1995 Ta.) m. 5, 7/a]
Taraflar arasındaki davanın (Ankara Asliye 5. Ticaret Mahkemesi)nce görülerek verilen 22.4.1999 tarih ve 1998/777- 1999/225 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin renkli şekilden ibaret marka başvurusunun davalı Enstitü'ce mezkur şeklin ayırdedici özelliğinin bulunmadığı ileri sürülerek 556 sayılı KHK'nin 7/a maddesi uyarınca reddine karar verildiği, red kararına karşı yapılan itirazın Enstitü'nün Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu'nca reddedildiği, oysa müvekkili şirketin tütün, tütün mamulleri ve sigara imal eden piyasalarda bu mamülleri pazarlayan bir şirket olup, ürünlerini yıllardan beri dünyanın her yerinde satıldığını, davacının bir tür sigarası D.... O.... adı altında özel kutu şekli ve kendine özgü rengi ile tüm Dünya'da ve Türkiye'de tanındığını, pazarlandığını, bu kullanma nedeni ile kutu şeklinin tütün mamüllerinde özellikle de, sigaralarda ayırdedici nitelik kazandığını, davacı ürününün eki marka olarak menşe ülkesinde ve birçok ülkede tescilli olduğunu, red kararının Paris Sözleşmesi ve 556 sayılı KHK hükümlerine aykırı olduğunu ileri sürerek, davalının red kararının iptalini ve markanın tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacı başvurusunun 556 sayılı KHK'nin 5. maddesinde belirtilen ayırdedici özelliklerinden herhangi birini taşımadığından reddedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan kanıtlara göre, Türkiye'de Dünya Ticaret Organizasyonu anlaşması ve ek Trips Anlaşması'nın onaylanmış olması nedeniyle olaya uluslararası sözleşme hükümlerinin uygulanmasını gerektirdiği, 556 sayılı KHK'nin 5. maddesi uyarınca, üç boyutlu şekillerin ve renk üretimlerinin marka olarak tesciline olanak verildiği, somut olayda davacıya ait şeklin markanın renk armonisi ile birlikte tanınmışlık ve ayırdedici özellik kazanması ve birçok ülkede davacının istediği şekilde tescil edilmiş olması karşısında ayrıca işaretin üç boyutlu çiziminin mümkün olması nedeni ile davacı markasının 556 sayılı KHK'nin 5. maddesinde belirtilen ayırdedici özelliği taşıdığı, bu nedenle davalının tescil isteminin reddine ilişkin kararın yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 4.5.1998 tarihli Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu'nun red kararının iptaline, tescil isteminin ise reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava konusu tescili talep edilen marka dikdörtgen biçiminde, üst yarıdan sonra kapaklı, kızıl kahverengi karışımı rengide içeren bir sigara kutusu şeklidir.
Yine dava dosyasına ibraz edilen davacı delillerinden aynı şeklin davacı üretici adına Paris Sözleşmesi taraflarından olan menşe ülkesinde de 25.10.1995 tarihinden beri tescilli oıduğu sabit bulunmaktadır.
Ünlü bir yabancı sigara mamulünün ambalajında kullanılan bu şeklin (özel rengi ile birlikte) marka olarak 556 sayılı KHK'nin 5. maddesinde öngörülen bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlayan niteliğinin bulunduğunun kabulü gerekir. Kaldı ki, Türkiye'nin de tarafı olduğu Paris Sözleşmesi'nın dördüncü mükerrer 6. maddesinin ilk fıkrası da davacıya bu şekli tescil hakkı tanımaktadır. Bu nedenlerle davalı enstitünün tescil istemin reddine dayanak yaptığı 556 sayılı KHK.nin 5 ve 7/a maddesinin olayda uygulama alanı bulunmamaktadır. O halde yukarıda açıklanan nedenlere ve dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı Enstitü'nün yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile mahkeme kararının onanması gerekmiştir.
S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasa hükümlerine uygun görülen kararın (ONANMASINA), 1.370.000 lira temyiz ilam harcından peşin harcın mahsubu ile temyiz edenden alınmasına, 12.1 i .1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.