Taraflar arasındaki davanın Dörtyol Asliye Hukuk Mahkemesince görülerek verilen 22.2.1999 tarih ve 1994/178-1999/49 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dav .3 dosyası için Tetkik Hakimi Ahmet Susoy tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, da v alı firma adına 19.11.1987 tarihinde müvekkili işletme limanına gelen SOUTH STAR gemisinden boşaltılacak 54.197.307 ton petrokokun tahliyeden itibaren 20 işgünü içerisinde liman sahasından kaldırılacağı, kaldırılmadığı takdirde beher ton/gün için 0.25 USD. ceza ödeyeceğini taahhüt ettiğini, buna rağmen 16.947.792 ton kömürün 20 iş gününden sonra 12 gün alacağın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili davaya cevabında, davacı alacağının BK.nun 126. maddesi gereğince zamanaşımına uğradığını, kaldı ki davacı iddiasının doğru olmayıp taahhüt edilen süre içerisinde sahanın boşaltıldığını, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporlarına nazaran. olayda uygulanması gereken zamanaşımı süresinin BK.nun 125. maddesi uyarınca 10 yıl olduğu dolayısıyla davanın süresinde açıldığı, ancak davaya konu alacağın bir feri alacak, niteliğinde bulunup davacı tarafından asıl alacağın tahsili esnasında herhangi bir ihtirazı kayıt konulmadığı bu durumda davacının BK.nun 158/2. maddesi uyarınca talep hakkı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

Dava, davalıya ait yükün davacıya ait liman sahasında 12 gün süreyle fazladan kalması nedeniyle, 19.11.1987 tarihli taahhütnameye istinaden talep edilen cezai şart alacağının tahsili istemine ilişkindir.

Taraflar arasında asıl kira alacağının 24.2.1988 tarihinde tahsil olunduğu hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, asıl kira alacağını tahsil eden davacının, asıl alacağın ferisi niteliğinde bulunan cezai şartı talep edip, edemeyeceği noktasındadır. BK.nun 158/2. maddesi uyarınca akdin belirli bir zamanda icra edilmemesi halinde ödenmek üzere cezai şart kararlaştırılmış bulunması halinde, alacaklının hem akdin icrasını hem de cezai şartın tediyesini talep edebileceği belirlendikten sonra, bunun istisnası olarak ihtirazı kayıt dermeyan edilmeksizin edanın kabulü halinde cezai şartın istenemeyeceği belirtilmiş ise de, bu yasa karinesi mutlak ve sınırsız değildir. Karinenin dayandığı esas, ödemeyi kabul eden alacaklının eda sırasında feri ve tali hakları isteme yetkisini saklı tutmak iradesinin açıklanmasını gerektirir. Somut olayda, ana para kira alacağının tahsiline ilişkin belgelerin dosyada bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda ilgili ödeme belgelerinin celbi ile ödemeyi kabul eden görevlinin (birimin) davacı şirket adına irade açıklamaya yetkili olup, olmadığının saptanması gerekir. Başka bir anlatımla, asıl alacağın davacı adına irade açıklamaya yetkili olmayan kişiler tarafından tahsil edilmiş bulunması halinde, BK. 158/2. maddesinde öngörülen iradeden sözetme imkanı da bulunmamaktadır. Öyleyse, bu hususlar üzerinde durularak toplanacak deliller ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 27.09.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972