 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No: 1999/5137
Karar No: 1999/9553
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki Beyoğlu 1.Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 18.03.1999 tarih ve 1998/280-1999/88 sayılı kararınYargıtay incelemesi duruşmalı olarak davalı B... A.Ş. vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 23.11.1999 günde davacı avukatı S... ile davalı avukatı E.. gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Harun Kara tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü.
Davacı vekili, asıl ve birleşen davada, davalılardan B.. A.Ş. tarafından yüklemesi gerçekleştirilen ve diğer davalılarca taşınması üstlenilen buhar kazanı panelinin nakliyat rizikolarına karşı müvekkili şirket tarafından sigortalandığını, emtianın yükleme sırasında hasarlandırılması nedeniyle sigorta ettirene (2.301.560.000) lira tazminat ödendiğini ileri sürerek, bu meblağın reeskont oranında temerrüt faizi ile tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında G... A.Ş. hakkındaki davadan feragat ettiğini bildirmiştir.
Davalı B... A.Ş. vekili cevabında, zamanaşımı süresinin dolduğunu, müvekkiline husümet yöneltilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar da, zamanaşımı ve esas yönünden davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, iddia ve savunmaya, toplanan delillere, bilirkişi raporuna nazaran sigortalı emtianın davalılardan B... AŞ. tarafından gerçekleştirilen yükleme sırasında hasarlandırılması nedeniyle davacının ilgilisine sigorta tazminatı ödediği, bu davalının zarardan haksız fiil hükümlerine göre sorumlu olduğu, zamanaşımı başlangıcının fail ve zararın öğrenilmesi ile başlayacağı eksertiz raporunun 31.07.1997 tarihinde verildiğinden zarar ve sonuçlarının bu tarihte öğrenildiğinin kabulü gerektiği bu itibarla B... yönünden 29.05.1998 tarihinde açılan davanın süresinde olduğu gerekçesi ile davanın davalılardan B.. A.Ş. ve yabancı uyruklu PNSE yönünden kabulüne diğer davalılar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davalılardan B... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava, TTK.nun 1301. Maddesine dayalı halefiyet ilkelerine göre açılmış rücuen tazminat istemine ilişkin olup, davacı sigortacı şirket, böyle bir davada ancak selefinin sahip olduğu hak ve yetkileri kullanabilir. Davalının haksız fiil hükümlerine göre sorumlu tutulabileceği ve olayda BK.nun 60.maddesinde düzenlenen zamanaşımının uygulanacağı hususunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Anılan yasa maddesindeki düzenlemede ise, aynen "dava, mutazarrır olan tarafın zarara ve failine ıttılai tarihinden itibaren bir sene..." şeklinde olup, daha açık bir ifade ile zamanaşımı başlangıcında esas olan, zarar görenin zararı ve faili öğrenmesidir. Yoksa halefiyet ilkelerine göre halef olanın zararı öğrenme tarihi değildir. Bu durumda mahkemece, davacı (halef) sigortacının değil, selefi (B....... A.Ş.) nin, zararın varlığını, niteliğini ve temel unsurlarını belirleyecek bilgileri dava açacak derecede hangi tarihte öğrendiğinin araştırılması ve buna göre zamanaşımı savunmasının değerlendirilmesi gerekirken, bu davayı halefiyet ilkelerine göre açan sigortacının zarar ve faili öğrenme durumuna göre zamanaşımı süresinin belirlenmesi doğru olmamıştır.
2- Yukarıda açıklanan bozma şekil ve sebebine göre davalı B... A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazların incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı B... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı B... A.Ş. yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, duruşmada vekil ile temsil olunan davalı yararına takdir olunan 65.000.000.- lira vekillik ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine 25.11.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.