 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1999/3354
Karar No : 1999/8201
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki Adana Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 09.12.1998 tarih ve 1998/265-1998/1583 sayılı kararınYargıtay incelemesi duruşmalı olarak davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 19.10.1999 günde davacı avukatı B... ile davalı avukatı M... gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Harun Kara tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü.
Davacı vekili, taraflar arasındaki distribütörlük sözleşmesi uyarınca davalıya ait araç ve yedek parçalarını pazarlayan müvekkilinin 587.853,20 USD komisyona hak kazandığı halde ödenmediğini ileri sürerek, bu meblağın tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevabında, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, iddia edildiği şekilde bir sözleşme de bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia ve savunmaya, toplanan delillere nazaran, davanın tüzel kişiliği bulunmayan firma adına açılmış olup, oysa vekaletnamenin şahıs adına verildiği, gerçek veya tüzel kişiliği olmayan firma adına dava açılamayacağı gerekçesi ile, aktif husumet ehliyeti yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 6'ncı maddesi uyarınca, hukuki işlemler, yapıldıkları yer hukukunun veya o hukuki işlemin esası hakkında yetkili olan hukukun öngördüğü şekle uygun olarak yapılabilir. Dava dilekçesinde davacı olarak, "Larza Trading" (Larza Ticaret Bürosu) gösterilmiş olup, dava dilekçesinin ekindeki 15 Ocak 1997 tarihli özel vekaletnamede ise, "Larza Ticaret Bürosunun sahibi Sayın A... oğlu A... 'nın umumi vekili olmam sıfatıyla" ibaresi kullanılmıştır. Suriye Arap Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı'nın 23.07.1998 tarihli cevabi yazısında ise; "Söz konusu şirketin Şam'da ticari kaydının bulunduğu" bildirilmiştir.
Bu durumda, dosyadaki mevcut belge ve yazışmalardan Suriye uyruklu olduğu anlaşılan "Larza Trading" in bir ticari şirket mi, yoksa şahıs firmasımı olduğu anlaşılamadığı gibi, yukarıda sözü edilen MÖHK.'nun 6'ncı maddesi karşısında Suriye mevzuatına göre bir değerlendirme ve araştırmanın da yeterince yapılmadığı anlaşılmakta olup, mahkemece davacıya uygun süre verilerek, davacıya husumetle ilgili delil ve Suriye hukukuna göre mevzuatı ibraz etmesi için uygun süre verilmesi ve sonucuna göre, gerektiğinde usul ekonomisi hükümleri de nazara alınarak, şirketten usulüne uygun bir vekaletname ibrazının sağlanması veya temsilci de hata var ise, bu yöndeki eksikliğin tamamlanması cihetine gidilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, duruşmada vekil ile temsil olunan davacı yararına takdir olunan 65.000.000.- lira vekillik ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 21.10.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.