 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no:1999/3279
Karar no:1999/5291
T:14.06.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YARGITAY KARARI
Taraflar arasındaki davanın Ankara 8.Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 30.12.1998 tarih ve 1998/862 -1998/1143 sayılı k<ırarın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi Ali O... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davalı kooperatifin 49 üyeli olup, müvekkillerinde üyelerden olduğunu, 08.03.1998 tarihli genel kuruldan 1997 yılına ait bilançonun üyelere gönderilmediğini ve üyelerce incelenmeye fırsat bulunmaksızın bilançonun onaylandığını, ancak üyelerden Ferdane tarafından yaptırılan tesbitte yapılan işlerin 1997 yalı bilançosunda gösterilen harcanmaları karşılamadığını , 46 milyar lira olarak görünen harcamaya karşılık yapılan işlerin ancak 22 milyar liralık olduğunun saptandığını, kooperatifin olağanüstü toplantıya çağrılması için 7 kişi tarafından yönetim kurulunca ve Ticaret Bakanlığına yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığını ileri sürerek, dilekçede belirtilen gündem ile davalı kooperatifin olağanüstü genel kurula çağrılması için izin verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacı Ferdane'nin halen kooperatif üyesi olmadığını, Bülent H...'nin ise hissesini devrettiğini, ancak henüz tescil için kooperatife başvurmadığını, 60 üyesi olup, 1/10 nisabının tamamlanmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiği gibi, tespit raporunun da gerçek değerleri yansıtmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan kanıtlara göre, her ne kadar devam Ferdane'nin kooperatifteki hissesini 28.09.1998 tarihinde devretmiş ise de, dava tarihinde henüz kooperatif üyesi olduğu, kooperatif 60 üyeli olup, 1/10 nisabının bulunduğu. 1/10 azınlığın yönetim kurulu ve Sanayi Bakanlığı'na yaptığı başvuruların sonuçsuz kaldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava,1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 44. maddesine dayanılarak azınlık tarafından açılmış genel kurulu çağrıya izin verilmesi istemine ilişkindir. Dava tarihi itibarıyla yasanın 44. maddesinde aranan koşulların oluştuğu gerekçesiyle dava kabul edilmiştir. Ancak, her ne kadar davacılardan Ferdane dava tarihi itibarıyla kooperatif üyesi ise de, yargılama sırasında davalı kooperatifteki ortaklık payını dava dışı şahsa devretmek suretiyle ortaklıktan ayrılmıştır. Kooperatif aleyhine açılacak davalarda ortaklık sıfatı dava şartı olup, ortaklığın dava sonuna kadar devam ettirilmesi gerekir. Bu husus aktif dava ehliyetine ilişkin olup, yargılamanın her aşamasında mahkemece resen nazara alınması gereken hususlardandır. O halde, davacı Ferdane yargılama sırasında aktif dava ehliyetini kaybettiğinden ve bu nedenle de Kooperatifler Kanununun 14. maddesinde gösterilen %10 azınlık koşulu dava sırasında yitirilip diğer davacıların sayısı da %10'un altına düştüğünden davanın reddine Karar vermek gerekir iken, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle davalı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 14.06.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.