 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1999/3063
Karar No : 1999/7791
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki İzmir 2.Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 22.01.1998 tarih ve 1995/365-1998/15 sayılı kararın Yargıtayincelenmesi duruşmalı olarak davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 12.10.1999 günde davacı avukatı Y... ile davalı avukatı E... gelip, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraflar avukatları dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karar bağlanması ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Yaşar Arslan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü;
Davacı vekili, müvekkilince Almanya'ya ihraç ve sevk edilen (18.720) kg. taze kornişonun tamamen bozulmuş halde yerine ulaştığını, yükün bütün taşıma rizikolarına karşı davalı şirketçe sigortalandığını ileri sürerek, mal bedeli (36.775,20) DM ve bilirkişi ücreti (1.296,05) DM olmak üzere toplanan (28.071,25) DM'nin faiziyle birlikte fiili ödeme tarihindeki kur karşılığı üzerinden davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin poliçedeki kloz uyarınca taşıyıcı araç soğutma ve havalandırma aygıtında aralıksız en az (24) saat sürecek arızalardan doğan hasarlardan sorumlu olduğunu oysa tahta paketlerin iyi istiflenmemesi nedeniyle katlar arasında hava sirkülasyonu eksilmesi sonucu malların bozulduğunu, taşımanın normal süreden (4) gün uzun sürdüğünü ve gecikmeli taşıma kaynaklı sigorta güvencesi dışında kaldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, hasar ve sigorta belgeleri ile bilirkişiler kurulu raporuna dayanılarak, sağlam olarak yüklenen sigortalı malların aracın soğutma sistemindeki arıza nedeniyle tamamen bozulduğu ve bu şekilde gerçekleşen hasarın sigorta güvencesi kapsamında kaldığı, istenebilecek tazminatın poliçedeki sigorta değeri olan (711.821.874.-) lira'dan ibaret olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile anılan meblağın davacının hasar ihbarında bulunduğu 18.08.1994 tarihinden itibaren reeskont oranındaki faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, taşıma sigortasından kaynaklanan sigortacının sigorta ettirenine ödediği hasar tazminatının davalı taşıyandan rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Sigorta poliçesinin ön yüzünde "24 saat arıza klozu"nun ekli olduğu ve taşımayı gerçekleştirecek araçta "casus aleti" bulunduğu yazılıdır. Sözü edilen kloza göre, taşınan sigortalı emtianın, aracın soğutma veya havalandırma aygıtında arlıksız ve en az 24 saat veya daha fazla bir süre arızalanması nedenine bağlı olarak hasarlanma halinin sigorta güvencesinden yararlanacağı öngörülmüştür. Davacı, Almanya'ya ihraç edilen sigortalı emtianın bu klozun tanımladığı nedenle bozulduğunu iddia etmiştir. Davalı ise, bu iddianın sadece poliçede yazılı "casus aleti" ile ispat edilebileceğini savunmuştur.
Almanya'da ki alıcının deposunda yapılan ekspertiz sonucu düzenlenen raporda sözkonusu cihazın varlığına değinilmemiştir. Davalı tarafın ısrarlı itirazlarına rağmen mahkemece de bu husus üzerinde durulmamış, bilirkişiler de bu konuda doyurucu açıklama yapmamışlardır. Kaldı ki, bilirkişi kurulunda uluslar arası taşıma alanında bir uzman da bulunmamaktadır. Bu durum karşısında mahkemece uluslararası taşıma ve sigorta uzmanlarından yeni bir bilirkişi kurulu oluşturularak poliçede belirtilen "casus aleti"nin anlam ve işlevi, çalışma ilkeleri somut taşıma bakımından soğutma-havalandırma düzeneğinde meydana gelebilecek arızaların saptanması konusunda uygulamada bir ispat araç ve unsuru olarak kabul görüp görmediğinin tam bir açıklıkta belirlenmesi ve sonucunda rizikonun sigorta güvencesi kapsamında kalıp kalmadığının aydınlığa kavuşturulması gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, 65.000.000.- lira duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine 12.10.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.