 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/1544
Karar no: 1999/3812
Tarih: 10.05.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 11.12.1998 tarih ve 1996/1155-1998/300Ü sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası, için Tetkik Hakimi Ayşe Altun tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
.Davacı vekili, davalı kooperatifin müvekkili üst birliğe ortak olduğunu, davalı kooperatif temsilcisinin de katıldığı kesinleşen genel kurul kararları .gereği altyapı .borcunu ve gecikme cezalarını ödemediğini, bunların tahsili amacıyla .başlatılan .icra takibine davalının itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptaline, %40 dan az olmamak üzere icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, şehir altyapı imalat masrafları için istenen paranın üyelerin ek ödeme yapmasını zorunlu kıldığından Kooperatifler Kanunu'nun 71. maddesine aykırı olduğunu, keyfi olmayan yasalara uygun ödemelerin müvekkilince zamanında ödendiğini, ek ödeme getiren genel kurul kararlarının 3/4 çoğunluk sağlanmadan alındığı için Kooperatifler Kanununun 52. maddesine aykırı olup yok hükmünde olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir .
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davacı ve davalı kooperatifin merkezleri bulunan Urla İlçesindeki incelenen defterlerin birbirini teyid ettiği, davacının davalıdan 827.800.00ü lirası asıl alacak, kalanı gecikme cezası olmak üzere toplam 2.842.050.267 lira alacaklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, davalının icra dosyasına yönelik itirazının iptaline, asıl alacağı takip tarihinden itibaren aylık %10 gecikme faizi uygulanmasına, l.116.360.106 lira icra inkar tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Dava, kooperatif aidat alacağının tahsili amacı ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
HUMK.nun 17 nci maddesi gereğince tüzel kişi olan kooperatif ile üyeleri arasındaki davaların kooperatifin ikametgahı »addolunan mahal mahkemesinde görülmesi gerekir. MK.nun 49 ncu maddesine göre de hükmü şahsın ikametgahı, nizamnamesinde aksine hüküm bulunmadıkça muamelelerinin yürütüldüğü yerdir. Bu yetki kuralı, kamu düzenine ilişkin kesin yetki kuralı olup, mahkemece resen dikkate alınması gerekir. Davacı kooperatif birliği ile davalı kooperatifin anasözleşmeleri dosyaya sunulmamış tır. Ancak genel kurul tutanakları ve dosyadaki belgelerden tarafların merkezlerinin Urla olduğu, bilirkişi incelemesinin de talimat yolu ile Urla ilçesinde yapıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece davacı kooperatif birliğinin merkezinin değiştirilip değiştirilmediği araştırılarak, merkezin İzmir olmaması halinde dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, HUMK.nun 17 nci maddesi hükmü gözardı edilerek işin esasına girilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2-Bozma gerekçesine göre davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) numaralı bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 10.05.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.