 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas no: 1999/1384
Karar no: 1999/6565
Tarih: 08.07.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki Ankara 4.Asliye Ticaret Mahkemesince görülerek verilen 11.11.1998 tarih ve 1995/797-1998/94-74 sayılı kararın Yargıtay incelemesi duruşmalı olarak taraflar vekilleri tarafından istenmiş olmakla duruşma için belirlenen 6.7.1999 günde davacı avukatı Metin ile davalı avukatı Mehmet V., Yayınları AŞ temsilcisi Ekin Nazır gelip temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan avukatları dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karar bağlanması
ileriye bırakılmıştı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi Seyfi Çizmeci tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin murisi Hikmet tarafından yazılmış bulunan "Namık Kemal" adlı kitabın mirasçılardan izin alınmaksızın davalıların kendi aralarında yaptıkları bir sözleşme ile Milliyet Gazetesinin promosyonu olarak basılıp, gazete ile birlikte dağıtıldığını müvekkilinin maddi ve manevi zarara uğradığını ileri sürerek müvekkilinin 1/4 miras hissesine düşen 2.600.000.000.-TL maddi, 100.000.000 TL manevi tazminatın 24.5.1995 tarihinden itibaren Merkez Bankasının mevduata uyguladığı en yüksek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı V. Yayınları AŞ vekili, işbölümü ve yetki itirazında bulunmuş esasa cevabında, müvekkili yayınevinin kurucusu Yaşar ile kitabın yazarı Hikmet arasındaki sözlü anlaşma uyarınca kitabın 1982 yılına kadar 30 yıl boyunca 110 kez yayınlandığını,telif ücretlerinin ödendiğini, yazarın ölümüne kadar bir uyuşmazlık çıkmadığını, müvekkili ile Milliyet Gazetecilik AŞ arasındaki sözleşme ile 50.000.000 lira ücretle basılıp, Milliyet Gazetesi'nin promosyon olarak dağıtılmasına, izin verildiğini, telif hakkı karşılığı ile 25.000.000 lira davacı dışındaki hak sahiplerine sorunsuz olarak ödendiğini, normal koşullarda baskı sayısının 3000'i geçemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı M. Gazetecilik AŞ vekili, yetki ve işbölümü itirazında bulunmuş, müvekkilinin, kitabın yayıncısı diğer davalı ile yaptığı sözleşme uyarınca kitabın gazete ile birlikte ücretsiz olarak dağıttığını, telif hakları yönünden bir sorumluluğunun bulunmadığını, istenen tazminatın fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve 4.11.1998 tarihli 3.bilirkişi raporuna göre, davacıların murisine ait eserin, yazarın ölümüne kadar yayıncısı olan davalı V. Yayınları AŞ ile diğer davalının, eser sahibinin mirasçılarından izin almadan yeni basımı gazete ile birlikte promosyon olarak dağıttıkları, böylece Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa (FSEK) aykırı davrandıkları, kitabın dağıtıldığı tarihte Milliyet Gazetesinin net satış sayısının 369.437 lira olduğu, davacının murisine ait eserin uzun süredir yayımlanmış olması ve bu dağıtımla tanıtılmasında yardımcı olunması gazetenin o günkü satış fiyatının 45.000 lira olması da nazara alındığında BK.nun 42 ve 43.maddeleri de dikkate alınarak dava konusu eserin o tarihteki satış fiyatının 45.000 lira olduğunun kabulü ile FSEK m.68 gereğince davacının miras hissesi oranında talep edebileceği maddi tazminatın 623.424.938 lira olduğu, davacının kitabın dağıtımı sırasında ihtarname ile dağıtımı engellemediğinden ve BK.49. maddesindeki koşullar oluşmadığından manevi tazminat talep edilemeyeceği gerekçesiyle 623.424.938 lira maddi tazminatın temerrüt tarihi (ihtarname ile) olan 12.7.1995 tarihinden itibaren reeskont oranında temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraflar temyiz etmişlerdir.
1-Dava dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre,
davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalıların temyiz itirazlarına gelince;
dava konusu eser, yazarın mirasçılarından izin alınmaksızın davalı tarafça basılıp promosyon aracı olarak gazete ile birlikte dağıtılmıştır. Bu kitap gazete ile birlikte ücretsiz olarak okuyucuya dağıtıldığından ve aslolan kitap değil, gazetenin satışı olduğundan kitabın, gazetenin ulaştığı net satış sayısı kadar satılabileceği görüşü doğru değildir. O halde, mahkemece içinde yayıncı bilirkişinin de bulunduğu yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınarak,dava konusu kitabın, promosyon aracı olarak değil de müstakilen basılmış olsaydı kaç adet basılıp satılabileceği ve fiyatının ne olacağın tespit edilerek sonucu çerçevesinde bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1.bentte yazılı nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, 2.bentte açıklanan nedenlerle davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, davalı V. Yayınları AŞ, duruşmada vekille temsil edildiğinden 65.000.000 lira vekillik ücretinin davacıdan alınıp davalı V. Yayınları AŞ.ne ödenmesine, aşağıda yazılı fazla alınan 21.074.000 lira harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 8.7.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.