 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/8775
Karar No : 1999/338
Tarih : 01.02.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davanın Batman Asliye Hukuk (Tic) Mahkemesince görülerek verilen 2b.3.1998 tarih ve 471-161 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi Ayşe Altun tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, hayvancılığı geliştirme projesi adı altında müvekkilinin satın aldığı besi sığırlarının davalı şirket tarafından sigortalandığını, hayvanlardan bazılarının öldüğünü, bunlardan bir kısmına ait sigorta bedelinin ödenmesine rağmen 18 hayvana ait sigorta bedelinin ödenmediğini ileri sürerek 1.152.000.000 TL nın ölüm tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, poliçede T.C Ziraat Bankası'nın Dain-i Mürterhin sıfatını haiz olup ödemelerin bankaya yapılmış olması nedeniyle müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, hayvanların ölüm nedeninin davacıya tesliminden önce nakliye sırasında hastalıktan kaynaklanıyor olması nedeniyle poliçe başlangıcından önce hasta olan hayvanlarla ilgili sorumluluğun söz konusu olmadığını, öldüğü bildirilen bazı hayvanlara ilişkin bedellerin ise ödendiğini, sovtaj bedelinin tenzili gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında akdedilen hayvan sigorta poliçeleri ile davaya konu hayvanların 27.12.1995-1996 tarihleri arasında sigorta ettirildiği, hayvanlardaki hastalık ve ölümün sigorta kapsamında kaldığı, dava konusu hayvanlardan altı adedinin sigorta bedelinin davacıya ödendiği, 12 adet sigortalı hayvan yönünden sigorta bedelinin ödenmediği gerekçesiyle 768.000.000 Tl nın dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Taraflar arasındaki uyuşmazlık:, davanın dayanağı olan hayvan sigorta poliçesi ile teminat altına alınan besi sığırlarının ölmesi sonucu sigorta bedelinin, sigorta akdini yaptıran davacı tarafından tahsili istemine ilişkindir.
Sigorta poliçeleri ve taraf layihaları incelendiğinde, banka kredisi ile besi sığırlarını satın alan davacı tarafından kendisinin dain ve mürtehini oları dava dışı Ziraat Bankası yararına sigorta ettirildiği anlaşılmaktadır. Dava dışı bankanın TTK.nun 1269 ncu maddesi hükmü uyarınca, malı rehin alan kimse sıfatıyla o mal üzerindeki menfaatini kendi adına sigorta ettirebileceği gibi, aynı Yasa'nın 1270 nci maddesi hükmü gereğince bir başkasının da rehin konusu malı rehin alan hesabına ve onun lehine sigorta ettirmesi mümkündür. Böyle bir durumda, sigortalı durumda olan rehin hakkı sahibi olduğuna göre, sigortadan tazminat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olması gerekir ve sigorta ettiren ancak sigortalı malın dain ve mürtehini olan ve lehine sigorta edilenin açık muvafakatini almak ve o suretle sigortadan, şayet kendi menfaati de zedelendiği takdirde, tazminat istemek hakkına sahip olur. Bu hususlar dikkate alınmadan davanın kısmen kabulü doğru görülmemiştir.
Mahkemece böyle bir durumda davacılık sıfatının araştırılması bakımından yapılacak iş; davacıya asıl dava ve talep hakkına sahip sigortalı bankadan davaya muvafakat veya icazetleri olduğunu belgelendirmesi için süre verilmeli, bu usuli işlem tamamlandığı takdirde işin esasına girilmesi gerekmektedir.
Açıklanan hususlar dikkate alınmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2-Bozma gerekçesine göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte yazılı nedenlerle diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 01.02.1999 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.