 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/5992
Karar No : 1998/7564
Tarih : 9.11.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara 1.Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 26.3.1998 tarih ve 307-210 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinden E... Mak.San.ve Tic.A.Ş. ile E... Dış Tic.A.Ş. nin yurtdışından yüksek kaliteli kömür ithal ederek davalı B... Ltd.Şti.ne teslim ettiğini, bu davalının haksız tutumu nedeniyle müvekkilinin ödeme güçlüğü içerisine düştüğünü, mevcut borçların ödenmesi hususunda taraflar arasında bir anlaşmaya varıldığını ve bu amaçla 25.10.1995 tarihli protokol gereğince 24.11.1995 tarihinde V... A.Ş. isimli bir şirket kurulduğunu bu şirketin müvekkili şirketin işini, siparişini, kömür ocağını ivaz olarak alıp, müvekkilinin davacılara olan borcunu ödemeyi üstlendiğini, bu hususun 25.10.1995 tarihli protokolle kararlaştırıldığını, müvekkillerinin protokol gereği üzerlerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiklerini, böylece V... A.Ş. nin ivaz karşılığında müvekkillerinin borçlarını üstlendiği, bu nedenle müvekkillerinin davalılara olan tüm borçlarından kurtulmuş olduğunu ileri sürerek müvekkillerinin borçlu bulunmadıklarına karar verilmesini, davalı B... Ltd.Şti.nin müvekkillerinden alacaklı olduğu iddiasıyla. kurulan V... A.Ş. deki 140 hisseyi aldığını, mahkeme kararıyla müvekkilinin bu davalıya borçlu olmadığının tesbit olunması nedeniyle, V... A.Ş. deki %40'a tekabül den 2000 hissenin B... Ltd.Şti. ne olan kayıtlarının iptali ile müvekkillerinden Haldun E... adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı T.Vakıflar Bankası TAO vekili davaya cevabında, davacıların açmış oldukları davanın İİK.nun 72. maddesi uyarınca açılmış bir menfi tesbit davası olması nedeniyle borçlu olunmadığı iddia edilen meblağ üzerinden nisbi harç yatırılması gerektiğini ileri sürerek, esasa ilişkin olarakda savunmuştur.
Davalılar Vakıf Finansal Kiralama A.Ş., B... Ankara Kömür ve ihtiyaç Maddeleri Dağ.Ltd.Şti. V... İth.İhr.ve Tic.A.Ş. vekili davaya cevabında. davacıların borçlu olmadıklarının tesbitini talep etmiş bulunmalarına göre, bu miktarı belirterek harcını ikmal etmeleri gerektiğini müvekkillerine olmadığı iddia edilen borç toplamının (1.391.328.048.726) TL olduğunu, harcın bu müddeabih üzerinden tamamlatılması gerektiğini ileri sürerek haksız davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlara nazaran, davacıların maddi olayı anlatım biçimlerinden davanın İİK.nun 72. maddesinde öngörülen menfi tesbit davası açtığının anlaşıldığı, davacının borçlu olmadığını iddia ettiği miktarı açıkça bildirmek zorunda bulunduğu, davacı vekiline verilen kasta süreye rağmen borç miktarını kasm olarak bildirmediği gerekçeleriyle HUMK.nun 193/1 maddesi gereğince dava dilekçesinin iptaline karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
1-Açılmış bulunan işbu menfi tespit davasında davacı tarafın iddia ettiği pay devrine ilişkin 2000 pay ile harcı ikmal edilen 5.000.000.000 TL bakımından davanın esasına girilerek inceleme yapılması gerekirken yazılı gerekçelerle dava dilekçesinin reddine karar verilmiş olması isabetli görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Kabul şekline göre ise, Harçlar Kanunu'nun 16 ncı maddesi hükmü uyarınca dava harcının yatırılmaması veya tamamlanmaması halinde aynı Yasanın 30 ncı maddesi hükmü uyarınca davayı devam edilemeyeceğinden HUMK.nun 409 ncu maddesi hükmü uyarınca dava dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken olayda tatbik yeri bulunmayan HUMK.nun 193/1 nci maddesi hükmü uyarınca dava dilekçesinin iptaline karar verilmiş olması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebep ve şekline göre diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek bulunmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 9.11.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.