Yargıtay Kararı

Taraflar arasında açılan davadan dolayı Ankara Asliye 1. Ticaret Mahkemesince verilen 18.12.1997 tarih ve 512-655 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı vekili, müvekkilinin 1960 lı yıllarda kurulan davalı kooperatifin ilk üyelerinden olduğunu, üyelik giriş aidatını ödeyip daha sonraki aidatların otomotik olarak maaşından kesildiğini, üyeliğin tesbiti davasını açan arkadaşlarından kendisinin de üye olmadığını öğrendiğini, oysa davacıya ihraç kararı gönderilmediğini iddia ederek, davacının üyelikten varsa ihracına ilişkin kararın iptaline, kooperatif üyesi olduğunun tesbitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, davacının kooperatif üyesi olmadığını, davacının 13 yıl öncesine dönerek olmayan üyeliğini aradığını zamanaşımı ve hakdüşürücü sürelerin geçtiğini belirterek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; iddia, savunma, genel kurul tutanakları, gazete ilanı, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davalı kooperatifin anasözleşme hükümlerine uygun olarak kooperatif üyeliğinden ihracına ilişkin karar vermediği, resim, nüfus kaydı ve sair belgeleri ibraz etmeme sebebinin kooperatif üyeliğinden ihracı gerektirmediği, yasaya uygun olmayan ihraç kararının usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, davalı kooperatifin davacı ile ilgili 8.5.1983 tarihli kooperatif üyeliğinden ihraca ilişkin kararın iptaline, davacının kooperatif üyesi olduğunun tesbitine karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Davalı kooperatifin "Türkiye Zirai Donatım Kurumu Personeli Mahdut Mesuliyet Yardımlaşma ve Tüketim Kooperatifi" adı altında kurulduğu ve anasözleşmenin 16.7.1969 tarihinde tescil edildiği, bu kooperatiften ayrı olarak "Zirai Donatım Kurumu Mensupları ve Emeklileri Yardım Derneği (Vakfı) adı altında bir kısım Zirai Donatım Kurumu personelinin üye olduğu bir oluşum bulunduğu, davalı kooperatifin gerçek ortaklarının tesbiti bakımından 8.5.1983 tarihinde genel kurul toplayarak yönetim kuruluna bu konuda yetki verdiği, yönetim kurulunun bunun için her ortağın nüfus örneği sureti, ikametgah belgesi ve kurumda çalıştığına dair belgeleri ibraz etmelerine, genel kurul kararına uymayan ve istenilen belgeleri ibraz etmeyen kişilerin kooperatif ile ilgileri bulunmadığının kabul edileceğine dair gazeteye ilan verilmesine karar verdiği bu ilanın Cumhuriyet Gazetesi'nin 19.1.1984 tarihli nüshasında yayınladığı, bu ilanın davacının açıkladığı şekilde kooperatifçe davacının ortaklığını benimseme anlamında olmayıp, gerçek kooperatif ortaklarının tesbiti ve vakıf üyelerinin kooperatif üyeliğine kabul için gereken işlemleri dava maksadına yönelik bulunduğu, diğer yandan, Zirai Donatım Kurumu mensubunun kooperatif ortağı olabilmesi için, davalı kooperatif ana sözleşmesinin 10 ile 11. ve 1163 sayılı Yasanın 8. maddesi belirtilen koşulları taşımaları ve bir yazı ile kooperatif yönetim kuruluna başvuruda bulunmaları, yönetim kurulunun da ortaklığa kabul kararı vermesi -ve davalı kooperatif ana sözleşmesinin 8. maddesinde yazılı giriş aidatlarını ödemeleri gerekmektedir. Yönetim kurulu'nun ortaklığa kabul kararı olmazsa bile, kooperatifin o kişiye ait giriş aidatını kabul ettiği, bunu ihtiyaçlarında kullandığı, o kişiyi genel kurullara çağırdığı, o kişinin de, yıllarca genel kurullara girip, kooperatifin faaliyetine katıldığı sabit olursa bu kişinin kooperatifçe zımnen ortaklığa ziranen kabul edildiğini benimsemek gerekmektedir.

O halde davacı, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 18.2.1998 gün ve 1998/11-11 E., 1998/128 sayılı ilamında benimsendiği gibi, öncelikle, kooperatif ortağı olduğunu kanıtlamak zorundadır.

Somut olayda davacı, bu gazete ilanından başka bir delile dayanmamış ve başkaca delil ibraz etmemiştir. Mahkeme de, davalı kooperatifin bu gazete ilanındaki sözlerini davacının ortalığına kanıt olarak görmüş ve bu delile dayanarak davayı kabul "etmiştir. Davacı vekili de, mahkeme kararını gerekçe yönünden temyiz etmediği için o da, kanıt olarak bu gazete ilanını benimsemiştir. Yukarıda açıklanan nedenlerle gazete ilanı tek başına davacının kooperatif ortağı olduğuna kanıt olamayacağından, davanın reddi gerekirken, kabulü doğru görülmemiş ve kararın bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilini temyiz itirazlarının kabulü ile, kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 27.4.1998 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.