Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara Asliye 4.Ticaret Mahkemesince verilen 21.10.1993 tarih ve 392-570 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 29.4.1997 gününde davalı avukatı Ali B... ile davacı avukatı Cemalettin Ş... gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı vekili, davalı kooperatifin üyelerini 277100 m2 miktarındaki tarlada hissesi bulunan maliklerin oluşturup herbiri 637 m2 olan hisselerini kooperatife devrederek kooperatifin arsa üzerine konut yaparak veya imarlı net arsa teslim etmek amacıyla kurulduğunu, davacının 9 payı karşılığı 5643 m2 lik taşınmazını kooperatife devrederek aynı sermaye koyduğunu, buna karşılık kooperatifin hisse sayılı kadar taahhütname vererek arsa veya konut vereceğini belirttiğini, ancak müvekkilinin kooperatiften ihraç edilip, ihraç kararının kesinleştiğini, müvekkilinin sermaye mevcudu ve aynı haklarını istediğinde davalının düşük bir miktar ödeme yapacağı bildiriminde bulunduğunu oysa hisselerin gerçek değerinin ödenmesi gerekip, bir kısım üyelere arsa devri kararı alarak eşitlik kurallarına aykırı davrandığını 9 hisse karşılığı 5643 m2 tarlanın imar sonucu elde edilen 3793 m2 miktarındaki davalı adına 138 parsel sayılı tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, çıkan veya çıkarılan ortağın Kooperatifler Yasası'nın 17. maddesine göre, ortağa verilecek hakların, yedek akçeler hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacağı, anasözleşmenin 10. maddesine göre kooperatifin son bilançosuna göre bir zararı mevcut değilse eski ortağın sermaye payı ve ödenti tutarlarının kendisine iade olacağının hükme bağlanıp, ayın olarak konulmuş arsanın aynen iadesine cevap veren bir hüküm olmadığını, davacının ayrıldığı yıl bilançosuna göre sermaye payı ve ödentisini müvekkilinin ödemeye hazır olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilinin temyizi üzerine Dairemizce onanmış bu kez davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuş olup Dairece onama kararı kaldırılarak mahkeme kararı Dairemizin 31.3.1995 tarih ve 1994/7379-2760 sayılı ilamı ile bozulmuş olup, mahkemece bozmaya uyularak iddiaya, savunmaya, toplanan delillere bozma ilamı içeriğine ve bozma ilamından sonra yaptırılan bilirkişi .incelemesine nazaran, 1977 de üyeliğe kabul edilen davacının 9.5.1988 tarihinde ortaklıktan ihraç edildiği davalı kooperatifin 23.6.1990 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında ortaklıktan ayrılanlara arsa tahsisine karar verilip hisse başına 419.9 m2 arsa.tahsis edildiği, halen kooperatif uhdesinde değişik miktarlarda tahsisi mümkün arsaların mevcut olup davacının 9 hissesinin bulunmasına göre 419.9 X 9=3779.1 m2 arsanın davacıya verilmesi gerektiği soncuna varılarak davanın kabulüne Mamak Ege Mahallesi 35605 ada 2 parseldeki 2952 m2 lik 35597 ada 6 parseldeki 325 m2 lik 35597 ada 7 parseldeki 325 m2 lik taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.

1-Yukarıda da özetlendiği gibi, davacı, 9.7.1988 tarihinde kooperatif ortaklığından ihraç edildiğini, emsali durumundaki ortaklara 23.6.1990 tarihli genel kurul kararı doğrultusunda arsa tahsis edildiği halde kendisine arsa tahsisi yapılmadığını ileri sürerek, ayni olarak koyduğu sermayeye karşılık, kooperatifçe taahhüt edilen arsanın adına tahsisini talep etmiş olup, mahkemece, davanın reddine ilişkin verilen karar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Dairemiz bozma ilamı ile davacının ayni sermaye koyarak ortak olduğu kabul edildikten sonra, "... mahkemece, çıkan veya çıkarılan ortaklara ne şekilde bir uygulama yapıldığı, kendilerine arsa verilip verilmediği, davacıya da koyduğu ayni sermayeye karşılık arsa verilip verilmeyeceğinin incelenmesi. ..." gerekçeleri ile davacı yararına bozulmuştur.

Bozma ilamı doğrultusunda yaptırılan bilirkişi incelemesi ile de, 23.6.1990 tarihli genel kurul kararıyla, kooperatiften kendiliğinden ayrılanlara arsa tahsis edilmesine karar verilip. fiili uygulamanın da bu yönde olduğu, bir başka deyiş ile, kooperatiften ihraç edilen ortaklara arsa tahsisine ilişkin bir karar olmadığı gibi, bu yönde herhangi bir fiili uygulamanın da bulunmadığı saptanmıştır.

Kooperatif ortaklığından ihraç,edilenler ayrık tutularak. sadece, kooperatif ortaklığından kendi isteği ile ayrılanlara, koydukları ayni sermayeye karşılık arsa tahsisine karar verilmesi ve fiili uygulamanın da bu yönde olması, ortaklar arasındaki eşitlik ilkelerini zedeler nitelikte görülmediği gibi, yukarıda belirlenen tespitler doğrultusunda. Dairemiz bozma ilamı da, bu yönde davacı yararına kesinleşmiş ve kazanılmış bir usuli hak kazandırmamaktadır.

Bu durumda mahkemece, ihracı kesinleşmiş davacının koyduğu ayni sermayenin, yani arsanın dava tarihindeki değerinin tespit edilerek, bu miktardan yapılan genel masraflar düşüldükten sonra belirlenecek paranın tahsiline karar vermek gerekirken,, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.

2-Yukarıda açıklanan bozma şekil ve sebebine göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, (2) nolu bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, duruşmada vekil ile temsil olunan davalı yararına taktir olunan 9.000.000 lira vekillik ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 1.5.1997  tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972