 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/7819
Karar No : 1997/9306
Tarih : 16.12.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- GENEL KURUL KARARININ İPTALİ
- ORTAKLARIN ŞİRKET HESAP VE KAYITLARINI İNCELEME HAK VE YETKİSİ
Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara Asliye 6.Ticaret Mahkemesince verilen 9.7.1997 tarih ve 451-318 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 16.12.1997 gününde davacı avukatı Ender D... gelip, davalı avukatı tebligata rağmen gelmediğinden temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf avukat, dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar. okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerince, ortağı bulundukları davalı şirketin 15.6.1996 tarihinde toplanan 1996 yılı genel kurulunda verilen önerge doğrultusunda toplantının bir ay ertelendiğini, ancak TTK.nün 348.maddesi uyarınca özel denetçi tayini isteminin reddedildiğini, ayrıca gündemin 4.maddesine dayalı inceleme yetkisi isteminin de reddedildiğini, böylece azınlık haklarının çiğnendiğini ileri sürerek, redde ilişkin genel kurul kararanın iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, mübrez belgelere, genel kurul tutanaklarına ve bilirkişi raporuna dayanılarak TTK.nun 348.maddesine göre pay sahiplerinin şirretle ilgili bilgileri istemeye ve incelemeye hakları bulunduğu. ancak şirketin ticari defterlerinin ve muhaberatının incelenmesinin genel kurul onayına ve yönetim kurulunun kararına bayii olduğu. genel kurulun davacıların bu yöndeki isteğini reddettiği, bu durumdu red kararı iptal edilse dahi gene eski duruma dönülerek genel kurul onayına başvurulması gerektiği, davacıların eda davası yolu ile bilgi alma hakkını elde etmelerinin mümkün olduğu, beyle bir dava açmakla hukuki yararları bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Yukarıda da özet olarak açıklandığı üzere, davacılar, TTK.nün 363 üncü maddesi uyarınca, davalı anonim ortaklığın defter ve belceleri ile hesaplarını incelemeye izin verilmesini istediği halde, genel kurulca bu istemin, verilen bir kararla red edildiğini ileri sürerek, genel kurulun bu kararının iptaline karar tesisini istenmiş bulunmaktadır. TTK.nun 363/2 maddesinin birinci cümlesine gere "şirketin ticari defterleriyle muhaberatının tetkiki yalnız umumi heyetin açık bir müsaadesi veya idare meclisinin kararıyla mümkündür". Davalı Anonim Ortaklık, 15.6.1996 günlü genel kurulunda, 4 üncü sırada aldığı bir kararla, hiç bir neden göstermeksizin defter incelemesi istemini red etmiştir. Esasında, anonim ortaklığın, her bir ortağının , ortaklığın defter ve hesaplarını incelemekte hukuki yararları vardır. TTK.nün 363 üncü maddesi, öngördüğü ilke ile bu yararı kabul etmiş ve özel bir düzenleme getirmiştir. Davacıların, inceleme isteminde hukuki yararları olduğu gibi, bu istemin genel kurulca reddi, TTK.nün 363 üncü maddesi içeriğine de, aykırıdır. Genel Kurulun aynı istemi ikinci kez red etme olasılığının bulunduğu gerekçesiyle, davanın reddi doğru değildir. Bu nedenlerle, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle yerel mahkeme kararının BOZULMASINA, davacılar vekili için 20 milyon TL vekillik ücreti takdiriyle, davalıdan alınarak, davacılara verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 16.12.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.