 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E. 1997/5276
K. 1997/5714
T. 15.9.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖLÜ ORTAĞIN KOOPERATİFTEN İHRACI
MİRASÇILARIN DURUMU
KARAR ÖZETİ: Kooperatifler Kanununun 14. maddesine göre, ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Ancak, davalı kooperatifin anasözleşmesinde, ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmalarının sağlanabileceği belirtilmiş ve buna paralel olarak da ölen ortak için kooperatif yönetiminin nasıl hareket edeceği düzenlenmiş bulunmaktadır. Davalı kooperatif yönetim kurulu, murisin ölümünden sonraki bir tarihte ortaklığın düşürülmesine karar vermiştir. Ölen ortak hakkında ihraç kararı verilemez. Bu durumda ortağın anasözleşmeye göre işlem yapması gerektiğinden, davalı kooperatiften bu konudaki belgeleri istenilerek, davacıların talepleri konusunda bir karar verilmelidir.
(1163 s. Koop. K. m. 14)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Sakarya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 25.12.1996 tarih ve 793-849 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacılar vekili, davalı kooperatifin üyesi olan müvekkillerinin murisi Abdullah'ın ölümünden sonra üyelik yükümlülüklerinin müvekkilince yerine getirilmesine rağmen, mirasçıların genel kurullara çağrılmadığını, kuraya dahil edilmediklerini yasal prosedüre uyulmadan ihraç kararı verilmiş bulunduğunu ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, murisin ölümünden sonra, davacıların çekilen ihtarlara rağmen üyelik yükümlülüklerini yerine getirmediklerinden üyeliğin düşmüş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre, davacıların murisinin üyeliğine son verildiğine dair alınmış bir karar bulunmadığı, mirasçılara çekilen ihtarların da üyelikten çıkarılmaya yönelik kararlar olmadığı, davanın da üyeliğin tespiti veya murazanın önlenmesi davası niteliğinde de olmayıp, henüz davanın konusunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Davacı kooperatif ortağı olan ve davacıların murisi Abdullah'ın, dosyada mevcut veraset ilamına göre 1985 yılında öldüğü taraflar arasında tartışmasızdır. Kooperatifler Yasasının 14. maddesine göre, ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Ancak, anasözleşmede ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmalarının sağlanabileceği hükme bağlanmıştır. Buna paralel olarak da davalı kooperatife ait anasözleşmenin 16. maddesinde ölen ortak için kooperatif yönetiminin nasıl hareket edeceği düzenlenmiş bulunmaktadır. Davalı kooperatif yönetim kurulu, murisin ölümünden sonra 22.11.1988 tarihde ortak Abdullah'ın ortaklığının düşürülmesine karar verilmiştir. Ölen ortak hakkında ihraç kararı verilemez. Ortağın 16. maddesine göre işlem yapması gerekmektedir. Bu durumda, mahkemece davalı kooperatiften bu konudaki belgeleri istenilerek, davacıların talepleri konusunda bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde davanın reddi doğru değildir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 15.9.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.