Hukuki.NET

T.C.
Y A R G I T A Y
11. Hukuk Dairesi
E. 1997/5188
K. 1997/5532
T. 8.7.1997

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
TAŞIMA SÖZLEŞMESİ
SÖZLEŞMENİN FESHİ
CEZA İLE ZARAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
 
KARAR ÖZETİ: Davacı taraf, cezai şart yanında sözleşmenin haksız olarak feshi nedeniyle uğranılan zararın tahsilini de istemiş bulunmaktadır. Bu durumda alacaklı, BK.nun 159/2. maddesi gereğince, hem borçlunun kusurunu, hem de zararın cezai şarttan fazla olduğunu ispat zorundadır.
(818 s. BK. m. 101,159/2)
 
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Akdağmadeni Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 18.2.1997 tarih ve 372-39 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
 
Davacı vekili; müvekkilinin dava dışı Seka Müessesesi'nin taşıma işini' üstlendiğini, bu taşıma işini yapılan bir protokolle 'davalıya devrettiğini, sözleşme uyarınca, taşıma davacı adına yapılacak işin yürütülmesi ve istihkakların tahsili için müvekkilinin davalıya vekalet verdiğini, davalının müvekkilinin işletmeye olan borcunu bahane ederek sözleşmeyi fesh ettiğini, mücbir mebepler dışında sözleşmenin feshinin (500.000.000) TL. tazminat ödemeyi gerektirdiğini, müvekkilinin zararı olduğunu ileri sürerek, şimdilik (400.000.000) TL. cezai şart ile (50.000.000) TL. zararlar toplamı (450.000.000) TL.'nın sözleşmenin fesih tarihi olan 22.2.1995 tarihinden itibaren %65 faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
 
Davalı vekili cevabında; ihale şartnamesine göre taşıma işinin başkasına devir edilemeyeceği, dava dışı Seka'nın davalının başka bir borcundan dolayı (94.860.000) TL. istihkak kestiğini, bunun üzerine müvekkilinin sözleşmeyi fesh ettiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
 
Mahkemece; iddiaya, savunmaya, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre; taraflar arasında imzalanan 26.12.1994 günlü protokolün 5. maddesine göre, alt taşıyıcı durumunda bulunan davalı kooperatifin BK.nun 101. maddesine aykırı olarak davacıyı mütemerrit kılmadan sözleşmeyi fesh etmesinde mücbir sebep bulunmadığı, taşıma işinin yapılmaması sebebiyle davacının yatırdığı teminatın irat kaydedildiği gerekçesiyle, davanın kabulü ile (400.000.000) .TL.'nin haksız fesih tarihi olan 22.2.1995 tarihinden itibaren reeskont faizi ile (50.000.000) TL'nın da 7.8.1995 tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
 
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
 
1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
 
2- Yukarıda da özet olarak açıklandığı üzere, davacı vekili, cezai şart yanında, ayrıca sözleşmenin haksız olarak feshi nedeniyle uğranılan zararların tahsilini de, istemiş bulunmaktadır. Taraflar arasında yapılan 26.12.1994 günlü sözleşmenin 5. maddesinde, haksız fesih nedeniyle 500.000.000 TL.'lık cezai şart öngörülmüştür. Bu ceza, sözleşmenin haksız feshi nedeniyle meydana gelmesi olası bulunan zararın maktu olarak karşılanması öngörülen bir tazminattır. BK.nun 159/2. maddesine göre, cezadan fazla zararı olan alacaklı, borçlunun hem kusurunu ve hem de zararın cezadan fazla olduğunu ispat zorundadır. Yani, alacaklı zararın cezai şarttan fazla bulunduğunu ve ayrıca borçlunun kusurlu olduğunu ispat etmelidir. Davacı taraf, davalının kusurlu olduğunu ispat etmiş ise de, sözleşmenin feshi nedeniyle zararın 400.000.000 TL.'den fazla olduğunu ispat etmiş değildir. Aksine olarak alınan bilirkişi raporunda, davacı tarafın 85.635.000 TL. zararı olduğu anlaşılmıştır. Açıklanan bu durum karşısında, davacı yararına sadece 400.000.000 TL.'Iık cezai şarta karar vermek gerekirken, davacı zararının cezai şarttan fazla olduğu kabul edilmek suretiyle ayrıca istenen 50.000.000 TL.na karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
 
SONUÇ : Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davalı tarafın sair temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte gösterilen nedenlerle hükmün (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 8.7.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini