 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E. 1997/4020
K. 1997/4349
T. 9.6.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
TİCARİ DEFTERLER
ZAYİ BELGESİ VERİLMESİ KOŞULLARI
KARAR ÖZETİ: 1- İstem, TTK.nun 68/son maddesi gereğince, ticari defter ve belgeler için zayi belgesi verilmesine ilişkindir. Nizasız kaza yolu ile incelenen bu davaların hasımsız olarak açılıp sonuçlandırılması gerekir. Buna rağmen Hazine davada hasım olarak gösterilmiş ise, Hazinenin, kararı temyiz hakkı vardır.
2-Ticari defterler, notere tasdik ettirilmemiş ise, bu defterler için zayi belgesi istenemez.
(6762 s. TTK. m. 68/son)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Denizli 2. Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 27.12.1996 tarih ve 725-1250 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkilinin matbaa sahibi olduğunu ve Maliye ile anlaşmalı olarak resmi belge ve faturalar bastığını, 19.7.1995 tarihinde meydana gelen aşırı yağış sonucu dükkanın yan duvarının yıkılarak bütün defterler ve resmi belgelerin ıslanmak suretiyle kullanılmaz ve okunamaz hale geldiğini ileri sürerek, 1995 ve geçmiş yıllara ait kanuni defter ve evrakın zayi olduklarının tesbitini talebetmiştir.
Davalı vekili cevabında, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; tesbit raporu, tanık anlatımı ve toplanan delillere göre, 10.7.1995 günü aşırı sel nedeniyle davacının işyerinde tacir olarak saklamak zorunda kaldığı 1995 yılı ve daha eski yıllara ait tüm kanuni defterlerin zayi olduğu sabit addedilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Davacının istemi, TTK.nun 68/son maddesi gereğince ticari defter ve belgeleri için zayi belgesi verilmesine ilişkin olup, davada Hazine hasım gösterildiğine göre, kararı temyiz hakkı vardır. Dairemizin kökleşmiş kararlarına göre, nizasız kaza yolu ile incelenen bu davaların hasımsız olarak açılıp sonuçlandırılması gerekir. Hazinenin hasım gösterilmiş olması doğru görülmemiştir.
2- Ticari defterler notere tasdik ettirilmemiş ise, bu defterler için zayi belgesi istenemez. Davacı, hiçbir açıklama yapmadan dava açmıştır. Mahkemece, zayi olduğu iddia edilen ticari defter ve belgelerin nelerden ibaret olduğu, noterden tasdik edilip edilmediği araştırılmamıştır. O halde, açıklanan hususlar davacıdan sorulmak, gerekli araştırma ve inceleme yapılmak ve husumet ciheti de göz önünde bulundurulmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hasımlı açılıp, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiş ve kararın bu yönlerden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) ve (2) nolu bentlerde yazılı nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), 9.6.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.