 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/186
Karar No : 1997/731
Tarih : 17.2.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki davadan dolayı Ankara Asliye l.Ticare Mahkemesince verilen 26.9.1996 tarih ve 785-544 sayılı hükmü, temyizen tetkiki taraflar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili kurum ile davalı banka arasında imzalanmış bulunan 29.11.1989 tarihli protokol gereğince "yapıla tahsilat ve ödemelerde virman ve havalelerde, benzeri işlemlerde masraf, komisyon veya her ne ad altında olursa olsun benzeri bir ücret alınmayacaktır" hükmü olmasına rağmen T.Halk Bankası Merkez Şubesindeki temerküz hesabından 3.121.334.609 TL komisyon bedel tahsil edildiğini, kurum hesaplarından 29.11.1989 tarihli protokol hükümlerine aykırı olarak tahsil edilmiş bulunan 3.121.334.609 TL komisyon bedelinin işlemin yapıldığı tarihten itibaren ve 147 sayılı yasanın ek 6.maddesine göre hesaplanan 759.767.759 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyen yasal faizi il birlikte, bu dosya ile birleştirilen aynı mahkemenin 1994/83 E numaralı dosyası ile de 3.121.334.609 TL komisyon bedeline 147 sayılı yasanın ek 6.maddesi uyarınca 30.9.1993 tarihinden dav tarihi olan 20.1.1994 tarihine kadar hesaplanan 708.756.746 T alacağın tahsili, alacağın tahsil edilinceye kadar ek 6.maddesi uygulanmasına, taraflar arasındaki protokolün 13.maddesi gereği asıl alacağa işlem tarihinden dava tarihi olan 20.1.1994 tarihin kadar hesaplanan 210.828.460 TL alacağın tahsili ile asıl alacağı tahsil edilinceye kadar vadesiz mevduat faizi uygulanmasına, ası. alacağa işlem tarihinden itibaren reeskont faizi uygulanmasın: talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında imzalanan 29.11.1989 tarihli protokolün yürürlüğe girmesinden sonra masraflardaki büyük artışlar nedeniyle bankanın zarara uğradığını 15.9.1992 tarihli toplantı sonrasında bankalara ödeme hizmetleri için ödedikleri emekli aylığı üzerinden %50 komisyon verilmesinin kararlaştırıldığını ve kararın hemen müvekkili banka taralından yürürlüğe konulduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; iddia, savunma, bilirkişi incelemesi, protokol hükümlerine göre davanın kabulü ile 3.121.334.609 TL komisyon bedeli işlemin yapıldığı tarihten itibaren ve 1479 sayılı Yasanın ek 6.maddesine göre hesaplanan 759.767.759 TL alacağın 1.10.1993 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine; birleşen dosyada davacı tarafın talebinin kabulü ile fazlaya ait hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 919.585.206 TL'nın yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı tarafın yerinde görülmeyen temyiz itirazının reddi gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin temyizine gelince; davacı, birleştirilen 1994/83 Esas numaralı dava dosyası ile 3.121.334.609 TL komisyon bedeli (asıl alacak) tahsil edilinceye kadar 1479 sayılı yasanın ek 6.maddesinin ve vadesiz mevduat faizinin, asıl alacağa işlem tarihinden itibaren reeskont faizi uygulanmasını talep etmiştir. Mahkemece bu istemler bakımından olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiş ve kararın bu yönlerden davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte gösterilen nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 172.824.750 lira temyiz ilam harcından peşin harcın mahsubuyla temyiz eden davalıdan alınmasına, 17.2.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.